เพิ่งโทรศัพท์คุยกับคนที่อเมริกา คนที่นั่นยังแย่อยู่ ถึงจะยังมีงานทำก็ถูกลดเงินเดือน แล้วยังเครียดที่ไม่รู้ว่าจะตกงานเมื่อไหร่ เมื่อรายได้ลดลงก็ต้องระวังเรื่องค่าใช้จ่าย

แต่ ปรากฏว่ามีบางอย่างเป็นเรื่องดี โดยเฉพาะตอนนี้เขาระวังเรื่องสุขภาพอาหารการกิน อย่างน้อยกินเพื่อไม่ให้เจ็บไข้ แล้วเรื่องผักออร์แกนิกนี่มาแรงมาก และมีหลายชนิดที่เขาจำเป็นต้องกิน แต่ราคาก็แพงเอาเรื่อง ครั้นจะซื้อทุกอย่างตามที่ต้องการก็ไม่ไหว เขาเลยใช้วิธีตั้งกลุ่มรวมเงินกันซื้อผัก แล้วเอามากอง บางคนอยากได้อันนั้นนิดเดียวอันนี้มากหน่อย บางคนยังไม่กินอันนี้ จะกินอันนั้น ตกลงจัดสรรแบ่งกันเรียบร้อย ก็ได้ผักไปกินตามต้องการและเสียเงินไม่มาก แล้วทำท่าไปได้ด้วยดี กำลังหาวิธีจับจ่ายเรื่องอื่นๆ ต่อไป

เรื่องนี้ผมขอยืมภาษาตามจริตสังคมมาใช้หน่อยว่า ใช้วิกฤตให้เป็นโอกาส ก็เพราะได้ยินเรื่องผักนี่เองทำให้นึกถึงการกินผักบ้านเรา ซึ่งเรานั้นได้เปรียบมากเพราะมีผักมากมายมหาศาล แต่ไม่ค่อยกินกัน

ยิ่งมาสมัยนี้เลี้ยงลูกแบบตามใจลูกเกินเหตุโดยเฉพาะการกินผัก ผมเห็นพ่อแม่สั่งก๋วยเตี๋ยวให้ลูกไม่เอาผักประเภทผักชี ต้นหอม ถั่วงอก เวลากินอาหารอย่างอื่นก็เหมือนกัน ยังช่วยเขี่ยผักในจานของลูกออกอีกต่างหาก

บางทีเห็นสาวๆ สมัยใหม่ไม่กินผัก บอกว่ากินไม่เป็น หรือกลัวเชยหรือกลัวไม่ทันสมัยก็ไม่รู้ บางทีในขณะที่เห็นนั้นอยากจะบอกว่า หนูๆ กินเถอะ กินแล้วสวย ก็ไม่รู้จะกินหรือไม่

แล้วผักที่ผมอยากให้กินหรือพยายามหัดกิน คือพวกผักพื้นบ้านครับ พูดง่ายๆ ผักบ้านนอกนั่นแหละ ผักพวกนี้เป็นผักออร์แกนิกตัวจริง

ปรากฏว่าคนที่กินผักเก่งนั้นมีทั้งเหนือ อีสาน ใต้ ก็เพราะลักษณะสังคมความเป็นอยู่เขาเคยชินการกินผักมาตั้งแต่เล็กๆ อาหารภาคต่างๆ นั้น เขามีเหตุที่มาที่ต้องกินผัก ทางเหนือสมัยโบราณเขากินลาบดิบใส่เครื่องเทศ จึงต้องกินผักแกล้ม แกงแคของเขาก็เป็นแกงผักรวม

ภาคอีสาน ความที่อัตคัดเนื้อสัตว์หน่อย หนักข้าวเหนียว และผักต้มอาจจะเป็นหน่อหวาย หน่อไม้ ขนุนอ่อน กับปลาร้าใส่พริกที่เรียกว่าแกงอ่อม ตำน้ำพริกง่ายๆ เผ็ดหน่อย แค่พริก หอมแดง ปลาร้า กินกับผักที่หาใกล้ๆ ขึ้นตามริมลำน้ำ ชายนา หรือประเภทเป็นเถาเกาะกับต้นไม้ใหญ่ เอามากินกับน้ำพริก แค่นั้นก็อิ่มแล้ว

ภาคใต้หนักอาหารทะเลและเผ็ดระเบิด ไม่ว่าจะกินอะไรก็ต้องมีผัก แล้วภาคใต้นั่นอุดมสมบูรณ์ด้วยผักพื้นบ้าน ก็เลยกินกันระเบิดเถิดเทิง

การกินผักดิบของคนภาคอื่นๆ แม้กระทั่งมาอยู่กรุงเทพฯ แล้วเขาก็ยังติดนิสัยนั้น ฉะนั้นเวลาเราๆ ไปกินอาหารใต้จะเห็นถาดผักขนาดเบ้อเริ่มเทิ่ม

อย่าว่าแต่ภาคต่างๆ ของไทยเลย แม้กระทั่งอาหารเวียดนาม เช่น แหนมเนือง ก็มีทั้งกล้วยดิบ มะเฟือง กระเทียม พริกที่ต้องกินไปพร้อมกันด้วย จานผักก็มีผักกาดหอม ใบโหระพา สะระแหน่ ผักชีฝรั่ง ที่ขาดไม่ได้คือผักไผ่หรือผักแพว

ภาคกลางเดิมก็กินผักบ้าง แต่อาจจะละเมียดละไมไปหน่อย กินน้ำพริกถึงจะมีผัก ผักก็ยังเอาไปลวก ไม่ลวกเปล่าราดน้ำกะทิอีกต่างหาก เอาไปดองบ้าง เช่น ถั่วงอกดอง ผักเสี้ยนดอง หอมแดงดอง หรือเอาไปทอด เช่น ชะอมชุบไข่ทอด

ผักกินสด เช่น แตงกวา มะเขือ ก็เกิดเป็นผักปลูกเป็นแปลง ปลูกระบบใส่ปุ๋ยใส่ยาฆ่าแมลงอีก ยิ่งถั่วฝักยาวและกะหล่ำปลีนั่นตัวดี ฉีดยาเยอะ

ผมถึงว่าน่าจะหัดกินหรือพยายามกินผักพื้นบ้านกัน และไม่ต้องยึดอะไรตายตัวมากนัก เช่น ขนมจีนน้ำยาลองกินกับยอดมะกอกของอีสานจะติดใจครับ ยอดมะกอกจะออกเปรี้ยวๆ มันๆ ดีกว่าผักกาดดองอีก หรือจะเป็นผักติ้วก็ได้

ผักอีสานอีกแบบหนึ่งเป็นผักกาดต้นเล็กๆ ใบเป็นฝอยหน่อย รสชาติคล้ายวาซาบิ กินกับพวกหลน หรือน้ำพริกปลาร้า ผมว่าวิเศษมาก หรือแม้กระทั่งกินกับข้าวผัดจะอร่อยกว่ากินกับต้นหอมครับ

การซื้อหาผักพื้นบ้านเดี๋ยวนี้หาง่ายครับ ตามตลาดสดทุกแห่งต้องมีแผงขายผักพื้นบ้านอย่างน้อยหนึ่งแผง ยิ่งตลาดคลองเตยไม่ต้องพูดถึง เหมือนยกอีสานทั้งภาคมาไว้ที่กรุงเทพฯ

ตามตลาดสดหรือตลาดนัดนอกเมือง เช่น ปทุมธานี นนทบุรี ก็ต้องมีผักพื้นบ้าน แถมคนขายเขาจัดเป็นกำๆ 4 กำ 10 บาท ยิ่งดีใหญ่ เพราะได้มาถึง 4 อย่าง และไม่มากเกินไป กินหมดในหนึ่งมื้อ ความที่ผมชอบกินผักพื้นบ้าน เจอตลาดแบบนั้นต้องซื้อมาก่อน กินกับอะไรก็ได้ ลองดูครับ ผักถูกมีประโยชน์เมืองไทยนี่แหละ

หมดจากเรื่องผักก็จะแถมของดีอย่างหนึ่งที่เจอโดยบังเอิญ เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมานี้ ผมนึกอยากกินก๋วยเตี๋ยวเรือ (ขายในเรือจริงๆ) ที่พุทธมณฑล ต้องไปถึงศาลายา วิ่งผ่านหน้ามหาวิทยาลัยมหิดลแล้ว ต้องเลี้ยวซ้ายที่จะไปนครชัยศรี พอถึงไฟแดงแรกก็เลี้ยวขวาเป็นถนนที่ไปบางเลน ข้ามสะพานแรกเป็นคลองมหาสวัสดิ์ วิ่งไปสักหนึ่งกิโล มีทางเลี้ยวขวาข้ามคลองทวีวัฒนา ตรงไปถนนจะเลียบไปกับคลองเล็กๆ ไปประมาณ 2-3 กิโลเมตร จะมีบ้านริมคลองที่เปิดเป็นร้านก๋วยเตี๋ยวริมน้ำ มีเรือก๋วยเตี๋ยวจอดอยู่ 2 ลำ จะมีรถจอดริมถนนเยอะหน่อย ร้านนี้ต้องถอดรองเท้าและนั่งกับพื้น ปกติวันธรรมดาจะมีแต่ก๋วยเตี๋ยวเนื้อ พอวันเสาร์-อาทิตย์ก็มีก๋วยเตี๋ยวหมูเพิ่มขึ้นมาอีกอย่าง อร่อยและถูก ในร้านยังมีผักมีพริกขายด้วย ที่จริงผมเคยแนะนำร้านนี้ไปครั้งหนึ่งแล้ว

แต่ครั้งนี้เจอของพิเศษขึ้น คือมีคนเอาแกงถุงมาขาย ใส่ถาดมาและเชิญชวนให้คนซื้อครับ มีแกงหลายอย่าง เช่น แกงเทโพ แกงเขียวหวาน กะปิคั่ว แกงบอน ถุงละ 20 บาท ผมได้ยินกะปิคั่วกับแกงบอนซึ่งไม่ได้กินมานานแล้ว เลยซื้อมาตั้งใจแค่กินให้หายอยาก ไม่ได้หวังอะไรมากมาย แต่เมื่อเอามากินที่บ้านแล้วอร่อยใช้ได้เลย จัดว่ามีฝีมือ

เสียดายไม่ได้ถามว่าขายทุกวันหรือไม่ ถ้าไม่ได้ขายที่นี่แล้วไปขายที่ไหน สงสัยต้องไปกินก๋วยเตี๋ยวอีกครั้ง ลองเสี่ยงโชคดู ถ้าเจอคงได้เรื่องได้ราวมา

ครั้งนี้ก็เป็นเรื่องผักแล้วมาลงท้ายที่ก๋วยเตี๋ยวแถมข้าวแกงอีก คงมีเท่านี้ครับ