รายงานโดย :สายลมแสงแดด:
ลําพูนเป็นเมืองเล็กๆ แต่มีความเป็นมาเก่าแก่ที่สุดในภาคเหนือ ครั้งแรกที่ได้รู้จักลำพูน ภาพของจังหวัดนี้ยังไม่ชัดมากนักในความคิดคำนึงของผม
ย้อน ไปในอดีต ลำพูนสร้างขึ้นเมื่อพ.ศ. 1200 โดยฤาษีวาสุเทพได้เกณฑ์พวกเมงคบุตรเชื้อสายมอญมาสร้างดินแดนระหว่างแม่น้ำ สองสายคือ แม่น้ำปิงและแม่น้ำกวง พอสร้างเสร็จก็ได้เชิญพระธิดาพระมหากษัตริย์แห่งกรุงละโว้มีพระนามว่า “จามเทวี” มาปกครองเมือง และจากนั้นก็มีกษัตริย์ปกครองเมืองสืบมาหลายพระองค์ แต่ดูเหมือนว่าพระนางจามเทวีนั้นได้สร้างคุณูปการมากมายฝากไว้ให้ลูกหลาน เมืองลำพูน
มาเที่ยวลำพูนทั้งที ต้องเปิดหูเปิดตาและเปิดใจให้กว้าง เปิดรับสิ่งใหม่ๆ และความดีงามที่จะได้รับติดตัวกลับไป มีโปรแกรมหนึ่งน่าสนใจสำหรับคนที่ยังไม่รู้จักลำพูนดีนัก เรามาทำความรู้จักลำพูนผ่านวัด 9 แห่ง ที่นอกจากจะได้เรียนรู้เรื่องราวประวัติศาสตร์แล้ว ยังเสริมมงคลชีวิตให้มีแต่ความเจริญรุ่งเรือง
เส้นทางไหว้สาพระ 9 วัด ที่จะมาเติมเต็มความรู้และความสุขในชีวิต เริ่มต้นที่ ไหว้สาพระบรมธาตุหริภุญไชย มาที่นี่เพื่อรับพรให้พระบรมธาตุปกเกศคุ้มเกล้า พระธาตุตั้งอยู่ใจกลางเมืองลำพูน เป็นปูชนียสถานที่บ่งบอกความรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา ณ อาณาจักรหริภุญไชย เป็นที่ประดิษฐานพระเกศธาตุบรรจุในโกศทองคำ และเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์ประจำปีเกิดของคนปีระกา ใกล้ๆ กันกับพระอุโบสถยังมีกังสดาลหรือฆ้องโบราณซึ่งเป็น กังสดาลใหญ่ที่สุดของภาคเหนือ 
จากนั้นเราเดินทางกันต่อไปไหว้สาพระยืน เพื่อรับพรให้อายุ ความรักยั่งยืน ประสบแต่ความเจริญรุ่งเรือง ที่นี่ตั้งอยู่บ้านพระยืน ต.เวียงยอง มีพระเจดีย์งดงามทรงมณฑปอายุกว่า 1,200 ปี โดยมีพระพุทธรูปยืนทั้งสี่ทิศ ด้านบนประกอบด้วยเจดีย์ห้ายอด โดยมีเจดีย์ทรงระฆังและเจดีย์ทรงกลมขนาดเล็กเป็นประธาน หากเดินวนดูรอบๆ จะเห็นใต้ฐานพระพุทธรูปยืนด้านหนึ่งแกะสลักเป็นรูปเสือ อธิบายความหมายว่าวัดนี้พระครูบาเจ้าศรีวิชัย สุดยอดครูบาแห่งล้านนาได้มาทำการบูรณปฏิสังขรณ์ เพราะท่านเกิดปีเสือ ทุกวัดทั่วภาคเหนือที่พระครูบา เจ้าศรีวิชัยได้ทำการบูรณะ ก็จะมีสัญลักษณ์เป็นเสือประดับไว้ ณ จุดใดจุดหนึ่งให้เป็น ที่สังเกตครับ
จากวัดพระยืน ก็มากันต่อที่การไหว้สาพระคง เพื่อรับพรให้ชีวิตมั่นคง เกียรติยศเป็นที่ปรากฏตลอดกาล ในวัดนี้มีพระคงซึ่งเป็นพระเครื่องที่มีความศักดิ์สิทธิ์ และเป็นที่นับถืออีกองค์หนึ่งของเมืองลำพูน บรรยากาศรอบวัดพระคงเต็มไปด้วยความขลังของรูปปั้นองค์พระฤาษี ดูแล้วน่าเกรงขาม เราไม่เสียเวลานักกับวัดพระคง เพราะต้องเดินทางไปไหว้สาพระรอด เพื่อรับพรให้ชีวิตรอดปลอดภัยจากภยันตรายทั้งปวงที่ วัดมหาวัน ผมว่าทุกคนคงเคยได้ยินชื่อเสียงของพระรอด ซึ่งเป็นหนึ่งในพระเครื่องเบญจภาคี สุดยอดพระเครื่องไทยเป็นที่ปรารถนาของนักสะสม วัดมหาวันแห่งนี้ ล่ะครับเป็นแหล่งที่พบพระรอด และในพระอุโบสถยังมีพระรอดหลวง อายุกว่า 1,400 ปี ซึ่งเป็นพระพุทธรูปนาคปรกที่เชื่อกันว่าคือพระพุทธสิกขิ หรือพระศิลาดำที่พระนางจามเทวีได้อัญเชิญมาจากกรุงละโว้
และวัดสุดท้ายที่อยู่ในเขตตัวเมืองซึ่งเป็นวัดสำคัญมากที่สุดวัด หนึ่ง เมื่อเดินทางมาเยือนลำพูนไม่ควรพลาดวัดนี้ครับ นั่นคือการไหว้สาพระสุวรรณจังโกฏิเจดีย์ (กู่กุด) เพื่อรำลึกถึงปฐมกษัตริย์แห่งหริภุญไชย ให้พระแม่จามเทวีนำพาชีวิตไปทิศทางที่ดีงาม ตัวเจดีย์เป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมแบบพุทธคยาในอินเดีย ประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นปางประทานอภัยรวม 60 องค์ ภายในบรรจุอัฐิของพระนาง จามเทวี เจดีย์นี้ยังเป็นต้นแบบของสถาปัตยกรรมหริภุญไชยด้วยครับ 
อิ่มเอมกันมา 5 วัดในเขตตัวเมืองก็ล่วงเข้าเวลาเที่ยงวัน เราแวะทานก๋วยเตี๋ยวหมูตุ๋นลำไยเวียงยอง ซึ่งเป็นเจ้าดังของลำพูน ใครมาเยี่ยมเยือนก็ต้องแวะชิมก๋วยเตี๋ยวลำไยสูตรเด็ดของร้านนี้ มีให้เลือกทั้งสูตรหมูตุ๋นธรรมดาและสูตรโบราณที่มาพร้อมกับน้ำก๋วยเตี๋ยว ขลุกขลิก ใส่ถั่วพู ชูรสด้วยมะม่วงเปรี้ยวซอย ตบท้ายด้วยน้ำลำไยชื่นใจอย่าบอกใคร
ร้านอยู่ใกล้กับพิพิธภัณฑ์วัดต้นแก้วครับ ง่ายที่สุดให้เริ่มต้นจากกาดขัวมุง แหล่งช็อปปิ้งสินค้าโอท็อปของลำพูนตรงข้ามวัดพระธาตุหริภุญไชย เดินทะลุกาดขัวมุงสุดทางจะเจอหมู่บ้าน เดินตรงไปเรื่อยๆ อีกไม่ถึง 5 นาที ความอร่อยก็ปรากฏมายั่วน้ำลายกันตรงหน้าล่ะครับ
จากนั้นได้เวลาเราต้องออกเดินทางจากเมืองมุ่งหน้าสู่ อ.ป่าซาง สู่วัดพระพุทธบาทตากผ้า เพื่อไหว้สาพระบาทและรอยตากจีวรของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รับพรให้ชีวิตอบอุ่นและทุกก้าวย่างของชีวิตพบแต่ความสุขที่งดงาม ตามตำนานกล่าวว่าพระพุทธเจ้าได้เสด็จจาริกสั่งสอนถึงที่แห่งนี้ รับสั่งให้นำจีวรมาตากกับหน้าผาหิน และได้ทรงอธิษฐานเหยียบพระบาทประดิษฐานรอยไว้ บนม่อนดอยเบื้องหลังวัดได้มีการสร้างพระเจดีย์ ซึ่งเป็นศิลปะที่ผสมผสานจากพระธาตุดอยสุเทพและพระธาตุหริภุญไชย โดยมีบันไดนาค 469 ขั้น เชื่อมระหว่างเจดีย์บนม่อนดอยกับวัดพระบาทตากผ้าที่เชิงดอย ปัจจุบันสามารถนำรถขึ้นไปได้ เมื่อถึงวันแรม 8 ค่ำ เดือน 8 เหนือ ซึ่งตรงกับวันถวายพระเพลิงพระสรีระของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะมีการสรงน้ำพระพุทธบาทเป็นประเพณีทุกปี
จากวัดนี้เราเดินทางกันต่อไปที่วัดบ้านปาง ห่างจาก อ.ลี้ ราวๆ 38 กิโลเมตร เพื่อ ไหว้สาอัฐิครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่ง ล้านนาศรีหริภุญไชย รับพรให้ได้สร้างฐานชีวิตที่ดีงาม วัดนี้เป็นวัดบ้านเกิดซึ่งพระครูบาเจ้าศรีวิชัยบวชเรียนเป็นวัดแรก ในวัดมีพิพิธภัณฑ์ครูบาศรีวิชัย จัดแสดงของใช้ส่วนตัวของท่านไว้อย่างครบถ้วน รวมทั้งรถยนต์คันแรกที่ท่านนั่งเปิดทางขึ้นดอยสุเทพเป็นปฐมฤกษ์
นอกจากวัดบ้านปางแล้ว ใน อ.ลี้ ยังมีวัดสำคัญอีกวัดหนึ่งที่ต้องไปเยือน นั่นก็คือ วัดพระธาตุดวงเดียว หรือวัดพระธาตุ กลางเวียง การได้ไปไหว้สาพระที่นั่นเพื่อรับพรให้ชีวิตเป็นหนึ่งในทุกเรื่องราว วัดนี้สร้างบนตำแหน่งเมืองโบราณเดิม ตามตำนานเล่าว่า พระนางจามรี ผู้ครอง เมืองลี้สมัยเดียวกับกรุงสุโขทัยหนีภัยสงครามจากหลวงพระบางมาสร้างเมืองลี้ และได้สร้างเจดีย์ตรงจุดที่พญาช้างมงคล คู่บุญได้ตายลง และวัดสุดท้ายของทริปนี้ ก็คือ ไปไหว้สาสรีระครูบาชัยวงศาพัฒนา รับพรให้ชีวิตประสบความสำเร็จ โชคดี มีชัยตลอดกาล ที่วัดพระบาทห้วยต้ม ซึ่งเป็นวัดใหญ่ที่สุดของ อ.ลี้
วัดพระบาทห้วยต้มมีอาณาบริเวณกว้างขวาง ภายในมีสิ่งก่อสร้างทำจาก ศิลาแลงที่ขุดได้จากบ่อศิลาแลงด้านหลังของวัด และมีองค์พระธาตุที่ได้รับการ ตกแต่งอย่างงดงาม โดยครูบาชัยวงศา พระอาจารย์ชื่อดังของทางภาคเหนือเป็น ผู้บูรณะก่อสร้างจากศรัทธาของบรรดาชาวกะเหรี่ยงที่อยู่รอบบริเวณวัด ปัจจุบันสรีระสังขารของครูบาวงศ์ท่านยังคงสภาพเดิมไม่เน่าเปื่อยอยู่ที่วัด นี้ครับ รวมทั้งยังมีพระมหาธาตุเจดีย์ศรีเวียงชัย (ชเวดากองเมืองไทย) องค์สีทองตระหง่านให้เราได้สักการะกราบไหว้กันอีกด้วย
สิ้นสุดทริปไหว้สาพระ 9 วัดของลำพูนแล้ว นอกจากความอิ่มบุญ อุ่นใจแล้ว ยังรู้สึกอบอุ่นในรอยยิ้มของคนลำพูนที่สะท้อนมิตรภาพพร้อมต้อนรับทุกคนที่ มาเยือน
