จากประชาชาติธุรกิจ

---

"โจเซฟ สติกลิตซ์"นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลระบุเอเชียฟื้นรูปตัววี แนะ 2 แนวทางลดการพึ่งพาสหรัฐ "กระตุ้นบริโภคในปท.และสร้างเครื่องมือเฝ้าระวังฟองสบู่" ระบุการลงทุนพัฒนาสาธารณูปโภคพื้นฐาน "เดินถูกทาง" แต่ควรเพิ่มลงทุนด้านเทคโนโลยีและการศึกษาด้วย ด้านนักวิชาการจีนชู "ไชน่าเวย์" โมเดลพัฒนาศก.ใหม่

ดร.โจเซฟ สติกลิตซ์ นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบล จากมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย กล่าวถึงมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจท่ามกลางวิกฤตเศรษฐกิจโลก ในงานสัมมนานานาชาติเรื่อง "เอเชีย : เส้นทางสู่เศรษฐกิจใหม่" ว่า ปัญหาของสหรัฐและประเทศเอเชียมีความแตกต่างกัน โดยยกตัวอย่างปัญหาของสหรัฐมาจากการบริโภคที่มากเกินไป ส่งผลให้สหรัฐเน้นการใช้งบประมาณไปกับการลดภาษี เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจของประเทศ แต่การกระตุ้นที่มีประสิทธิภาพควรเป็นการลดภาษีเพื่อสนับสนุนการลงทุน โดยเฉพาะการลงทุนด้านเทคโนโลยีสีเขียว ซึ่งมีความสำคัญมากในอนาคต
ใน ส่วนของเอเชีย ดร.สติกลิตซ์ระบุว่า ส่วนใหญ่ทุ่มงบประมาณกับการพัฒนาสาธารณูปโภค ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องที่เหมาะสมเช่นกัน เพราะนอกจากเป็นการกระตุ้นการลงทุนแล้ว ยังเป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตของคนด้วย ตัวอย่างเช่น จีนที่ได้ทุ่มลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐานในสมัยวิกฤตการเงินเอเชีย ทำให้ประเทศมีการเติบโตทางเศรษฐกิจสูงมากเมื่อวัดจากตัวเลขจีดีพี อีกทั้งยังทำให้ระบบดังกล่าวในจีนดีขึ้นเช่นกัน นอกจากนี้ยังมุ่งเน้นด้านโครงสร้างพื้นฐาน ประเทศควรทุ่มงบประมาณกับการพัฒนาเทคโนโลยีและการศึกษา ซึ่งล้วนให้ผลตอบแทนสูงในระยะยาว เมื่อเทียบการลงทุนรูปแบบอื่น ทั้งนี้การกระตุ้นเศรษฐกิจต้องมองทั้งผลลัพธ์ในระยะสั้นและระยะยาว พร้อมกันนี้ควรเปิดโอกาสให้ภาคเอกชนมีส่วนร่วมในการกระตุ้นเศรษฐกิจด้วย
สำหรับ ประเด็นการฟื้นตัวของเศรษฐกิจเอเชีย ดร.สติกลิตซ์ชี้ว่า ประเทศเอเชียกำลังฟื้นตัวอย่างน่าทึ่งในรูปตัววี (V-shaped recovery) และเชื่อว่าเอเชียจะสามารถอยู่ได้โดยไม่ต้องพึ่งพาเศรษฐกิจของสหรัฐในอนาคต ทว่าไม่ใช่เรื่องง่ายนัก แต่ต้องอาศัยการดำเนินนโยบาย 2 ประการ คือ กลยุทธ์เน้นเอเชียเป็นหลักเพื่อสร้างการเติบโตของเศรษฐกิจ หรือการกระตุ้นการบริโภคภายในภูมิภาค แทนการพึ่งพิงการส่งออก ซึ่งขณะนี้ประเทศเอเชียพยายามสร้างเขตเศรษฐกิจภายในภูมิภาค และมีขนาดใหญ่ สามารถอยู่รอดได้ด้วยตัวเอง ตอนนี้ยังมีช่องว่างอีกมากที่จะเพิ่มการบริโภค การลงทุนทั้งภาครัฐและเอกชนภายในเอเชีย
ส่วนนโยบายประการที่ 2 คือ การสร้างเครื่องมือเพื่อตรวจจับ เฝ้าระวัง และแก้ปัญหาฟองสบู่ก่อนที่จะลุกลามเป็นปัญหาใหญ่ เหมือนกับที่วิกฤตฟองสบู่อสังหาริมทรัพย์ของสหรัฐที่ส่งผลกระทบไปทั่วโลก เพราะสหรัฐไม่พยายามป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาฟองสบู่ ทั้งๆ ที่เห็นชัดเจนว่าปัญหาเกิดขึ้น แต่กลับปล่อยให้ฟองสบู่แตก ก่อนจะตามแก้ปัญหาภายหลัง ซึ่งต้องเสียค่าใช้จ่ายมากกว่าการป้องกัน โดยการป้องกันอาจทำได้โดยการเก็บภาษีการลงทุนเพื่อเก็งกำไร ที่จะนำไปสู่ปัญหาฟองสบู่ รวมถึงอาจขึ้นระดับการชำระหนี้เพื่อลดปัญหาการเก็งกำไร ตลอดจนการควบคุมการปล่อยสินเชื่อของธนาคาร
ด้านนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี กล่าวอธิบายถึงมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐบาล ตลอดจนนโยบายต่างๆ ที่จะส่งเสริมการเติบโตอย่างยั่งยืนของประเทศในอนาคต นอกจากนี้ยังย้ำว่ารัฐบาลยังคงเชื่อมั่นกับแนวคิด openness ไม่กีดกันทางการค้า โดยที่ผ่านมาไทยได้ลงนามในข้อตกลงการค้าเสรีหลายฉบับ พร้อมยืนยันการสร้างบรรยากาศการค้าและการลงทุนที่เป็นมิตรกับนักลงทุน ทุกกลุ่มด้วย
@ ชู "ไชน่าเวย์" โมเดล ศก.ใหม่
ดร.จาง หยุน เฉิง รองผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาโลกาภิวัตน์ สถาบันความสัมพันธ์ระหว่างประเทศร่วมสมัยในปักกิ่ง เสนอแนะให้พิจารณาแนวทางในการพัฒนาเศรษฐกิจตามแบบอย่างจีน "China way" โดยระบุว่า ที่ผ่านมาจีนมีแนวทางในการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจตามแบบฉบับของตัวเอง โดยได้เปลี่ยนจากประเทศที่เน้นพึ่งพาการส่งออกเป็นกลไกขับเคลื่อน มาให้ความสำคัญกับอุปสงค์ในประเทศ
"วิกฤตการณ์ครั้งนี้ ได้เปิดโอกาสให้จีนได้ปรับโมเดลการพัฒนาเศรษฐกิจ ซึ่งนอกจากจะเน้นไปที่การรักษาเสถียรภาพการเติบโต แต่ขณะเดียวกันก็มีการปรับตัวในด้านต่างๆ และพัฒนานวัตกรรม ซึ่งจะช่วยให้จีนก้าวกระโดดอย่างรวดเร็วจากประเทศที่ผลิตสินค้าแบบ "made in China" ซึ่งเป็นฐานผลิตสินค้าที่เน้นแรงงานไปเป็นประเทศแบบ "created in China" ที่สามารถผลิตสินค้าด้วยนวัตกรรมที่ทำให้มูลค่าเพิ่ม"
วิกฤตครั้ง ล่าสุดได้ทำให้จีนเป็นที่จับตามองของประชาคมโลก ซึ่งการจัดทำแผนกระตุ้นเศรษฐกิจจำนวนมหาศาล ได้มีส่วนไม่ทางตรงก็ทางอ้อม ทำให้เศรษฐกิจโลก เติบโตไปด้วย ซึ่ง ดร.จางชี้ว่า โมเดลเศรษฐกิจแบบ "ไชน่าเวย์" กำลังมีบทบาทมากขึ้น โดยระบุว่าความสำเร็จทางเศรษฐกิจของจีนเป็นตัวตัดสินถึงศักยภาพและบทบาทของ โมเดลเศรษฐกิจแบบไชน่าเวย์บนเวทีโลก ซึ่งแนวทางไชน่าเวย์ปรารถนาที่จะเห็นการกระจายอำนาจและความมั่งคั่งระหว่าง ประเทศ ที่มีความเป็นธรรมมากยิ่งขึ้น
@ โลกาภิวัตน์การเงินไม่ช่วย ศก.โต
ด้าน ดร.โจโม เค.เอส. รองเลขาธิการฝ่ายการพัฒนาเศรษฐกิจ สหประชาชาติ (ยูเอ็น) ตั้งข้อสังเกตว่า โลกาภิวัตน์ทางการเงินไม่ได้นำไปสู่การเติบโตทางเศรษฐกิจ เห็นได้จากการลงทุนที่แท้จริงได้ลดลงอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอด ส่วนหนึ่งเป็นเพราะ 80% ของกระแสเงินทุนเคลื่อนย้าย โดยเฉพาะการลงทุนโดยตรงระหว่างประเทศ เป็นการลงทุนเพื่อการควบรวมและถือครองกิจการ มากกว่าจะเป็นการลงทุนเพื่อการผลิตอย่างแท้จริง ขณะที่การลงทุนระยะสั้นก็มักเป็นการลงทุนแบบเก็งกำไร และทำให้เกิดฟองสบู่สินทรัพย์
รองเลขาธิการยูเอ็นยังตั้งข้อสังเกตด้วย ว่า หลังจากเกิดวิกฤต มักจะมีการตระหนักถึงการปฏิรูประบบการเงิน แต่จนถึงขณะนี้ก็ยังไม่เกิดขึ้น ครั้งนี้ก็เช่นกัน มีการพูดถึงการผลักดันให้ข้อตกลงจัดระเบียบการเงินโลกครั้งใหม่ (เบรตตัน วูด) ดังที่เคยเกิดขึ้นในปี 1944 ซึ่งเขาเห็นว่า หากจะเกิดข้อตกลงดังกล่าวจริง ควรจะเน้นไปที่การเติบโตแบบยั่งยืนและการสร้างงาน ไม่ใช่แค่เพื่อสร้างเสถียรภาพทางการเงินเท่านั้น