เรื่องนี้ได้มาจาก e-mail ที่ส่งเวียนกันมาจากสหรัฐอเมริกา เห็นว่าเป็นเรื่องที่น่าคิดจึงขอใช้เป็นบทเรียนสอนใจเกี่ยวกับความปลอดภัย ของสารเคมี ในกรณีนี้ คือ สารให้ความหวานที่ชื่อว่า แอสพาเทม (aspartame) ซึ่งเป็นสารสังเคราะห์ใส่ในอาหารลดความอ้วนทั้งหลาย เช่น น้ำอัดลมชนิดลดน้ำหนัก หรือลดแคลอรี่ (Diet Soda)

            ผู้เขียน (Amar : Madnani@hotmail.com) เล่าถึงเหตุการณ์ที่พบอาการป่วยที่หาสาเหตุไม่ได้หลายราย ลักษณะอาการมีตั้งแต่วิงเวียน ปวดศีรษะ ปวดข้อ สายตามัว ความจำเสื่อม กล้ามเนื้อชา จนถึงลุกขึ้นเดินไม่ไหว ทำให้เขาฉุกคิดถึงบทความวิชาการทางการแพทย์ที่เคยอ่าน ทำให้โยงอาการเจ็บป่วยกับผู้ป่วยที่มักบริโภคอาหารลดน้ำหนักชนิดต่างๆ โดยเฉพาะน้ำอัดลมชนิด Diet ซึ่งคนไข้รายหนึ่งเมื่อหยุดดื่มน้ำอักลมชนิดนี้แล้ว ก็มีอาการดีขึ้นทันตาเห็น

            จากข้อมูลความเป็นพิษพอจะเข้าใจได้ว่า สารแอสพาเทมที่อุณภูมิ 86 F มันให้สารชื่อฟอร์มัลดีไฮด์ และกรดฟอร์มิก คงพอนึกออกว่าฟอร์มัลดีไฮด์ก็คือฟอร์มาลีนน้ำยาดองศพนั่นเอง ในประเทศไทยก็มีเรื่องการนำน้ำยาตัวนี้ไปใช้ผิดที่ คือ ใส่ในอาหารบางชนิด เช่น หน่อไม้ก็เป็นเรื่องมาหลายครั้งแล้ว พิษภัยของสารตัวนี้ก็เป็นที่รู้จักกันดี องค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา (FDA) ได้อนุญาตให้ใช้แอสพาเทมเป็นอาหารเสริมได้ แม้จะเคยมีการวิพากษ์คัดค้านว่ายังมีข้อมูลความเป็นพิษอื่นๆ ด้วย เช่น อันตรายต่อสมองของเด็ก มารดาที่ตั้งครรภ์ก็อาจให้กำเนิดบุตรผิดปกติได้ และยังเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยเบาหวานด้วย ครั้งหนึ่งเคยมี สว.ท่านหนึ่งเสนอกฎหมายให้ติดฉลากอาหารที่มีแอสพาเทมแต่กฎหมายนั้นไม่ผ่าน ผู้เขียนเชื่อว่าเป็นอิทธิพลของผู้ผลิตที่ทำให้การใช้สารนี้ยังมีอยู่กว้าง ขวาง ในตลาดสหรัฐอเมริกามีผลิตภัณฑ์กว่า 5,000 ชนิดที่มีส่วนผสมของแอสพาเทม ซึ่งอาจอยู่ในชื่ออื่นๆ ด้วย เช่น Nutra Sweet, Equal, Spoonful เป็นต้น ทำให้นึกถึงหญ้าหวาน (Stivia) ซึ่งมีสารหวานเป็นผลิตภัณฑ์ธรรมชาติชื่อ Stevioside ซึ่งเคยมีการส่งเสริมการปลูกประมาณ 10 ปีมาแล้วแต่ต้องล้มพับลงไป อาจเป็นเพราะเหตุผลอิทธิพลทางการค้า เพราะเป็นสารหวานคู่แข่งตัวใหม่ก็ได้

            ความจริงใน e-mail นี้สาธยายพิษภัยยาวกว่านี้ แต่เท่าที่เล่ามาก็น่าจะพอเห็นภาพว่าเราควรระวังตัวเองอย่างไร อยากผอมหรือลดน้ำหนักยังมีวิธีอื่นดีๆ กว่านี้อีก เช่น การออกกำลังกาย แต่ถ้ายังตามใจปากอยากกินของหวานๆ อยู่ อะไรที่มันไม่เป็นธรรมชาติก็มักจะมีอันตรายแฝงมาเช่นนี้