จากประชาชาติธุรกิจ
สัมภาษณ์
เขา ยายเที่ยง ซึ่งกลุ่มผู้ชุมนุมเสื้อแดงจุดประเด็นโหมให้ พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ องคมนตรี และอดีตนายกรัฐมนตรี คืนสิทธิถือครองที่ดิน จำนวน 21 ไร่ จนบานปลายเป็นประเด็นการเมือง
มีฝ่ายราชการที่ออกมารับลูกคือ นายสมชัย เพียรสถาพร อธิบดีกรมป่าไม้ ประกาศจะดำเนินการทวงคืนที่ดินราษฎรครอบครองในเขตป่าสงวนและเขตอุทยานแห่ง ชาติทุกราย
หากเป็นไปตามที่อธิบดีกรมป่าไม้ ตั้งใจไว้ เบื้องต้นจะกระทบกับประชากรที่ครอบครอง 4.5 แสนราย รวมจำนวนกว่า 6.4 ล้านไร่
ผลกระทบกับจำนวนประชากรมหาศาล จึงเป็นที่มาของความเป็นกังวลว่า"แผ่นดินจะลุกเป็นไฟ"
นาย สุวโรช พะลัง ส.ส.สัดส่วน พรรคประชาธิปัตย์ ประธานคณะกรรมาธิการวิสามัญศึกษาปัญหาที่ดินทำกิน สภาผู้แทนราษฎร แสดงความเป็นกังวลว่าแผ่นดินจะลุกเป็นไฟ เปิดเผย "ประชาชาติธุรกิจ" ไว้อย่างน่าขบคิด
โดยเฉพาะสิ่งที่นายสุวโรชย้ำว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นทั้งหมดจนนำมาสู่ประเด็นการเมืองนั้น มาจากการบกพร่อง ละเลยในหน้าที่ของกรมป่าไม้
- ข้อมูลที่คณะกรรมาธิการมีอยู่ขณะนี้ชัดเจนอย่างไรบ้าง ?
ที่ดิน ของรัฐกับปัญหาของประชาชน กรรมาธิการวิสามัญศึกษาปัญหาที่ดินทำกิน พบว่า ประเทศไทยมีที่ดินทั้งประเทศประมาณ 320 ล้านไร่ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ 1.ที่ดินตามประมวลกฎหมายที่ดินออกโฉนดที่ดินมีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 120 ล้านไร่ และ 2.ที่ดินของรัฐที่เหลืออีกประมาณ 200 ล้านไร่ แบ่งเป็น, ที่ป่าสงวนแห่งชาติฯ ประมาณ 160 ล้านไร่ ที่ราชพัสดุของกรมธนารักษ์ ประมาณ 12.5 ล้านไร่ ที่เหลือเป็นที่สาธารณประโยชน์ พวกเลี้ยงสัตว์ นิคมสหกรณ์
ที่ ผมบอกว่าแผ่นดินจะลุกเป็นไฟ คือที่ป่าสงวนแห่งชาติ ซึ่งเป็นที่ดินที่ประชาชนถือครองประมาณ 6.4 ล้านไร่ จำนวน 4.5 แสนราย หากจะมีการทวงคืนที่ดินที่ราษฎรครอบครองในเขตป่าสงวนและเขตอุทยานฯทุกราย ตามที่อธิบดีกรมป่าไม้ให้ข่าว รวมถึงกลุ่มคนเสื้อแดงกดดัน จะทำให้แผ่นดินลุกเป็นไฟ
- จากข้อมูลดังกล่าว กระบวนการนิติบัญญัติจะแก้ปัญหาอย่างไร ?
แนว ทางแก้ไขปัญหาการถือครองที่ดินของรัฐ มี 2 ขั้นตอน คือ 1.จัดทำข้อมูลกายภาพการทำประโยชน์ของประชาชนแต่ละราย พร้อมชื่อผู้ถือครองให้ชัดเจน เช่น หากเป็นที่อุทยานแห่งชาติที่เสื่อมโทรม มีประชาชนทำประโยชน์ จนมีต้นผลอาสิน ก็ให้จัดทำเป็นแผนที่การทำประโยชน์ในที่ดินของรัฐโดยผู้ถือครอง มีหน้าที่รักษา พื้นที่อุทยานฯข้างเคียงที่เหลือ ไม่ให้มีการบุกรุกเพิ่มเติม หากฝ่าฝืนจะถูกดำเนินการยึดที่ดินแปลงนั้นตามกฎหมายอย่างเด็ดขาดทันที
2.เร่ง รัดพระราชบัญญัติการยกเลิกการสงวนหวงห้ามที่ดิน ที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ของทางราชการ พ.ศ... เพื่อดำเนินการออกโฉนดที่ดินตามประมวลกฎหมายที่ดินเป็นโฉนดสลักหลังแดง ห้ามโอนภายใน 10 ปี
การรับรองสิทธิมีหลากหลายรูปแบบ เช่น มอบให้สำนักปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ออก ส.ป.ก.4-01 หรือ มอบให้กรมป่าไม้ออก ส.ท.ก. ตามมาตรา 16 ทวิ แห่ง พ.ร.บ.ป่าสงวนแห่งชาติ หรือออกโฉนดชุมชนตามนโยบายรัฐบาลที่ได้แถลงต่อรัฐสภาก็ได้ โดยไม่ตัดสิทธิประชาชนฟ้องร้องต่อศาลปกครองได้ หากเห็นว่าไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการปฏิบัติตามขั้นตอนต่าง ๆ ที่กฎหมายนี้กำหนดไว้
- แต่ที่ดินที่กรมอุทยานประกาศรุกล้ำเข้าไปในที่ดินทำกินของประชาชนก็มี
นี่ ไง ที่ผมบอกคือ ตรึงพื้นที่สูญเสียให้ได้ พวกอุทยานแห่งชาติ หรือเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เขตพวกนี้จะเข้าไปไม่ได้เลย เราจะให้กรมป่าไม้เข้าไปสำรวจว่ามีใครเข้าไปทำประโยชน์อะไร มีอายุการทำมาหากินกี่ปี ตรงนี้เรียกว่าข้อมูลกายภาพ จะทำให้เราเห็นว่าพื้นที่นั้น ๆ มีนักการเมือง นายทุน และคนจน รวมกันอยู่ตรงนี้
แล้วก็จะเสนอรัฐบาล แจ้งให้คนที่อยู่มาแสดงตัวว่าครอบครองกี่ไร่ ที่ไหน ปลูกอะไร ถ้าบุกรุก ยึดเลย
แต่ ทั้งนี้ คนที่มีพื้นที่ดินอยู่ในเขตพื้นที่ ป่าสงวน เราจะให้เขาเก็บต้นผลอาศัยกินได้แต่ที่ดินเป็นของอุทยานฯ โดยจะให้พื้นที่ทำกินคนละไม่เกิน 50 ไร่ เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมเหมือนกรมที่ดินกำหนด จะมีการผ่านประชาคมหมู่บ้าน จะทำให้เห็นพวกนักเลงหัวไม้ นักการเมือง ผู้มีอิทธิพล ในวันที่เรียกประชุมคนในหมู่บ้านจะเห็นหมดว่าที่ดินไหนเป็นของใครป้องกันไม่ ให้มีการถือครองที่ดินแทนนักการเมือง นายทุน
ให้กรมป่าไม้ไปนำชี้ มาดูที่ดินอยู่ในเขตใด กรณีเป็นพื้นที่ไม่อยู่ในข่ายอนุญาตคือพื้นที่ลุ่มน้ำ 1 และ 2 ตรวจพิสูจน์ แล้วตรึงพื้นที่เอาไว้ จะทำการรังวัดทำแปลงที่ดิน จัดทำขอบเขตให้ชัดเจนควบคุมพื้นที่ไว้ เพื่อป้องกันการบุกรุกขยายพื้นที่เพิ่ม ย้ายคนมาอยู่ที่ราบ แล้วให้ที่ดินทำกิน
ซึ่งพื้นที่สูญเสียเหล่านี้ ต้องไปพิสูจน์ว่า ถ้าอยู่ก่อน 30 มิถุนายน 2541 ก็จะอยู่ในประเภทหนึ่ง หากมาอยู่หลังก็อีกประเภท
- เปรียบเทียบกับกรณีเขายายเที่ยงขององคมนตรีจะเป็นอย่างไร ?
เขา ยายเที่ยง ซึ่ง พล.อ.สุรยุทธ์ถือครองอยู่ ถึงแม้ว่ากฎหมายยังไม่ผ่านสภา แต่กระบวนการสภาได้ดำเนินการไปแล้ว กรมป่าไม้ดำเนินการของบฯไป 700 ล้านบาท เงินจำนวนนี้ถูกขอไปเพื่อทำหน้าที่ดูแลรับรองสิทธิ์ ผลการสำรวจถือครองพื้นที่ป่าไม้ ตามแผนการจัดการทรัพยากรที่ดินและป่าไม้ระดับพื้นที่ ซึ่งกรมป่าไม้ได้อนุมัติให้ทำการ ในช่วงปีงบประมาณ 2541-2543 พบว่าใน 65 จังหวัด การถือครองพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติมีทั้งหมด 6,479,941 ไร่ ประชากรรวม 459,189 ราย
สิ้นสุดงบประมาณปี 2552 พบว่ากรมป่าไม้เบิกงบฯ 700 ล้านบาทเรียบร้อยแล้ว ค่าใช้จ่ายในการรังวัดแปลงที่ดินให้ราษฎรจำนวน 359,779 ราย เนื้อที่ 3.7 ล้านไร่ เป็นเงิน 470,957,400 บาท มีค่าใช้จ่ายในการสำรวจสภาพป่าเสื่อมโทรมเพื่อประกาศกำหนดเป็นเขตปรับปรุง ป่าสงวนแห่งชาติระหว่างปี 2550-2552 จำนวน 307 ป่า เป็นเงิน 15,156,700 บาท
ค่าใช้จ่ายในการจัดซื้อครุภัณฑ์ ยานพาหนะ 194,720,000 บาท โดยพบว่านำไปซื้อรถยนต์ 45 คัน ตกคันละ 4 ล้านกว่าบาท ซึ่งตรงนี้ผมถามสำนักงบประมาณแล้วทราบว่า กรมป่าไม้ไม่ได้มีการของบฯเพื่อนำไปซื้อรถยนต์
- แต่แนวทางการแก้ไขของกรรมาธิการ กลุ่มคนเสื้อแดงไม่ได้สนใจ
ผม ว่ามันคนละประเด็นกัน ถ้าเขายายเที่ยงไม่มีชื่อของ พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ องคมนตรี ที่ถูกโจมตีว่าเป็นระบบอำมาตย์ จะเป็นข่าวใหญ่โตหรือไม่ ผมไม่อยากให้มองเป็นประเด็นการเมือง อย่างที่ผมบอกว่าต้องเข้มกับอธิบดีกรมป่าไม้ ผมไม่ได้บอกว่าใครผิด แต่สิ่งที่เกิดขึ้นทั้งหมดมาจากการบกพร่อง ละเลย หรืออะไรก็สุดแล้วแต่ของกรมป่าไม้
ที่เป็นประเด็นทางการเมือง ถามว่าที่เขายายเที่ยงนอกจาก พล.อ.สุรยุทธ์แล้วมีคนอื่นอีกไหม ทำไมต้องคืน เรียกร้องให้ ลาออกไหม แล้วที่เขาสอยดาวอีกล่ะ ผมไม่ได้เรียกร้องความเป็นธรรมให้ องคมนตรี แต่ต้องมาดูว่ามาตรฐานในการตรวจสอบเป็นอย่างไร
- ขั้นตอนการแก้ไขปัญหายาวนานหรือไม่
วันนี้ทำได้เลย อย่างที่ผมบอก เงินที่นำไปซื้อรถยนต์ มันทำให้เนื้องานหาย
