จากประชาชาติธุรกิจ

คอลัมน์ เอชอาร์คอร์เนอร์
ธำรงศักดิ์ คงคาสวัสดิ์ http://tamrongsakk.blogspot.com

"งานเลี้ยงย่อมมีวันเลิกรา การทำงานย่อมมีวันสิ้นสุด" และการสิ้นสุดของการทำงานมักจะเป็นการเกษียณอายุ ซึ่งการเกษียณอายุนี่แหละครับ เป็นเรื่องที่เราจะมาคุยกันในวันนี้

วันนี้ผมมีคำถามที่น่าสนใจมาเล่าสู่กันฟัง ซึ่งครั้งแรกที่ผมได้ยินคำถามนี้ผมเลยรีบจดหัวข้อนี้มา เพื่อเอามาแลกเปลี่ยนกับท่านทันที เพราะกลัวลืม

คำถามก็มีอยู่ว่า

1.ถ้าที่บริษัทไม่มีการกำหนดให้พนักงานเกษียณอายุ บริษัททำผิดกฎหมายแรงงานหรือไม่

2.ถ้าบริษัทจะกำหนดระเบียบการเกษียณอายุ จะต้องให้พนักงานเกษียณที่อายุเท่าไหร่

3.บริษัทจะต้องจ่ายเงินอะไรเป็นพิเศษให้พนักงานที่เกษียณอายุหรือไม่

บางทีเราก็ทำงานกันจนลืมไปว่าวันหนึ่งเราจะต้องหยุดการทำงานด้วยวัยที่มากขึ้นด้วยสังขารที่เปลี่ยนไป ตอนที่เรายังหนุ่ม-สาว เราอาจจะไม่ได้เคยคิดถึงเรื่องเหล่านี้ แต่พออายุเริ่มมากขึ้น ก็เลยเริ่มหวนกลับมาคิดแล้วว่า เราจะทำงานไปจนถึงอายุเท่าไหร่กันหนอ ก็เลยเกิดคำถามทำนองนี้ขึ้นมา ซึ่งแน่นอนครับว่า เจ้าของคำถามนี้อายุเกิน 50 ขึ้นมาแล้วครับ (อิ..อิ..)

ผมเลยขอตอบคำถามแบบเอามาแชร์ให้ท่านที่สนใจเรื่องนี้ได้ทราบพร้อม ๆ กันอย่างนี้ครับ

ตอบข้อ 1 : ส่วนมากที่ผมพบ (หรือที่ผมเคยทำมา) บริษัทมักจะกำหนดเรื่องการเกษียณอายุไว้ในหมวดของการเลิกจ้าง และการพ้นสภาพจากการเป็นพนักงาน ซึ่งจะอยู่ในข้อบังคับการทำงานของบริษัท โดยหมวดนี้จะพูดถึงการพ้นสภาพจากการเป็นพนักงานมีอะไรบ้าง เช่น การตาย, การลาออก, การเลิกจ้าง และการเกษียณอายุ เป็นต้น

แต่หากบริษัทใดไม่ได้ระบุเรื่องการเกษียณอายุเอาไว้ให้ชัดเจนอย่างที่ผมบอกมานี้ ก็ไม่ได้ถือว่าทำผิดกฎหมายแรงงานนะครับ แต่ถ้าไม่มีข้อกำหนดเรื่องการเกษียณอายุให้ชัดเจน ก็หมายถึงบริษัทจ้างพนักงานทำงานไปตลอดชีวิต จนกว่าพนักงานจะตายจากบริษัท หรือจนกว่าพนักงานจะลาออกหรือบริษัทเลิกจ้างพนักงานคนนั้น ๆ ไปนั่นแหละครับ

ข้อดีของการไม่กำหนดการเกษียณอายุ คือพนักงานจะทำงานไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะลาออกไปเอง ซึ่งแน่นอนว่าหากพนักงานลาออกจะไม่ได้รับค่าชดเชยใด ๆ จากบริษัท เพราะถือว่าพนักงานลาออก แต่ถ้าพนักงานทำงานต่อไปเรื่อย ๆ จะมีงานทำ และมีเงินได้ไปเรื่อย ๆ ตลอดชีวิตครับ

เท่าที่ผมเคยเห็นมาพบว่ามีอยู่บ้างเหมือนกันที่บางบริษัทไม่มีการกำหนดการเกษียณอายุเอาไว้ (แต่ก็เป็นส่วนน้อย) ส่วนใหญ่จะกำหนดการเกษียณอายุพนักงานไว้ทั้งนั้นแหละครับ ดังนั้น ถ้าท่านอยากรู้ว่าบริษัทของท่านมีกำหนดการเกษียณอายุไว้หรือไม่ ก็ต้องสอบถาม HR หรือขอดูข้อบังคับการทำงานของบริษัทครับ

ตอบข้อ 2 : กรณีที่บริษัทกำหนดการเกษียณอายุจะกำหนดไว้ที่อายุเท่าไหร่ อันนี้ก็ขึ้นอยู่กับนโยบายของฝ่ายบริหารว่าอยากให้พนักงานเกษียณที่อายุกี่ขวบ จากผลการสำรวจของบริษัท HR Center พบว่าบริษัทกำหนดให้พนักงานเกษียณที่อายุ 60 ปี จะมีอยู่ราว ๆ 56% ส่วนบริษัทที่กำหนดให้พนักงานเกษียณที่อายุ 55 ปี จะมีอยู่ราว ๆ 43% ครับ

ตอบข้อ 3 : บริษัทจะต้องจ่ายเงินอะไรเป็นพิเศษให้กับพนักงานเกษียณหรือไม่ ก็ตอบได้ว่า จะต้องจ่ายค่าชดเชยตามอายุงาน (ตามมาตรา 118 ของกฎหมายแรงงาน) นั่นคือสมมติว่าอายุงานตั้งแต่ 10 ปีขึ้นไป (เพราะส่วนมากคนที่เกษียณอายุก็มักจะทำงานกันมาเกิน 10 ปีขึ้นไปทั้งนั้นแหละครับ) ก็จ่ายค่าจ้างอัตราสุดท้ายคูณ 300 วัน (คิดค่าจ้างอัตราสุดท้ายหาร 30 ได้เท่าไหร่ก็คูณ 300 ซึ่งเป็นอัตราสูงสุดของค่าชดเชยแล้วครับ) เข้าไป ซึ่งภาษาคนทำงานจะบอกว่าได้ค่าชดเชย 10 เดือนนั่นแหละครับ

ถ้าจะถามว่าทำไมต้องจ่ายค่าชดเชยด้วยล่ะ ก็ตอบได้ว่าเพราะการที่บริษัทกำหนดการเกษียณอายุไว้ในระเบียบข้อบังคับการทำงานของบริษัท ก็เสมือนบริษัทแสดงเจตนาบอกเลิกจ้างเมื่อพนักงานมีอายุครบเกษียณยังไงล่ะครับ เมื่อเลิกจ้างก็ต้องจ่ายค่าชดเชยตามกฎหมายก็เท่านั้นแหละครับ

แต่ถ้าบริษัทจะจ่ายเงินพิเศษอะไรให้กับพนักงานเกษียณมากกว่าที่กฎหมายกำหนด ก็จะเป็นเรื่องดีสำหรับพนักงานทั้งที่เกษียณ และพนักงานที่ยังปฏิบัติงานอยู่ให้ได้รับรู้ว่าบริษัทให้ความสำคัญ และดูแลพนักงานที่ทำงานกับบริษัทมาอย่างยาวนานด้วยดี ซึ่งจะทำให้เกิดความรู้สึกดี ๆ ขึ้นระหว่างพนักงานกับบริษัทด้วย

อย่าลืมว่าพนักงานที่เกษียณไปแล้ว ยังจะต้องมีชีวิตอยู่โดยไม่มีงานประจำทำเหมือนเดิมไปอีกระยะหนึ่ง จนกว่าจะถึงช่วงสุดท้ายของชีวิต ซึ่งต้องใช้เงินที่สะสมมาตลอดชีวิตการทำงานในการกินอยู่ และรักษาตัวในบั้นปลายด้วยเหมือนกัน

ถ้าบริษัทไหนมีโปรแกรมที่ช่วยเหลือพนักงานเกษียณที่มากกว่าค่าชดเชยที่กฎหมายกำหนด จะเป็นอานิสงส์กับผู้บริหารและกับบริษัทนั้นไม่น้อยเลยนะครับ

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน