ส่งงบการเงินหรืองบดุลทางออนไลน์

โดย : สกล หาญสุทธิวารินทร์

จาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์

บริษัทจำกัดที่ตั้งขึ้นตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จะต้องจัดทำบัญชีและงบดุล ทุกรอบสิบสองเดือน

ตามรอบปีบัญชีของบริษัท โดยงบดุลนั้นต้องมีรายการย่อแสดงจำนวนสินทรัพย์และหนี้สินของบริษัททั้งบัญชีกำไรและขาดทุน และต้องจัดให้มีผู้สอบบัญชี ตรวจสอบ แล้วนำเสนอให้ที่ประชุมใหญ่ผู้ถือหุ้นพิจารณาอนุมัติ ภายในสี่เดือน นับแต่วันที่ที่ลงในงบดุลนั้น และในการเสนองบดุลให้ที่ประชุมใหญ่ผู้ถือหุ้นพิจารณา จะต้องรายงานผลประกอบการให้ที่ประชุมทราบด้วย ตามที่บัญญัติไว้ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1196 -1198 ส่วนบริษัทมหาชนจำกัด ตามกฎหมายว่าด้วยบริษัทมหาชนจำกัด ก็ต้องจัดให้มีการทำบัญชี และเก็บรักษาบัญชีไว้ รวมทั้งต้องจัดทำงบดุลและบัญชีกำไรขาดทุนอย่างน้อยทุกรอบปีบัญชีของบริษัท และให้ผู้สอบบัญชี ตรวจสอบงบดุลและบัญชีกำไรขาดทุนนั้น แล้วนำเสนอให้ที่ประชุมผู้ถือหุ้นพิจารณา ตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 109 ตรา 110 และมาตรา 112

นอกจากนี้ ยังมีกฎหมายเฉพาะที่เกี่ยวกับการบัญชีกำหนดให้ผู้ประกอบกิจธุรกิจการค้าต้องจัดทำบัญชีด้วย คือ พระราชบัญญัติการบัญชี พ.ศ. 2543 กล่าวคือ ถ้าเป็นห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน หรือเป็นบริษัทจำกัด หรือบริษัทมหาชนจำกัด ที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายไทยให้เริ่มจัดทำบัญชีนับแต่วันที่ห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน บริษัทจำกัด หรือบริษัทมหาชนจำกัดนั้นได้รับการจดทะเบียน เป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย ถ้าเป็นนิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายต่างประเทศที่ประกอบธุรกิจในประเทศไทยให้เริ่มทำบัญชีนับแต่วันที่นิติบุคคลนั้นได้เริ่มต้นประกอบธุรกิจในประเทศไทย สำหรับกิจการร่วมค้าตามประมวลรัษฎากรให้เริ่มทำบัญชีตั้งแต่วันที่กิจการร่วมค้านั้นได้เริ่มต้นประกอบกิจการ

นอกจากการจัดทำบัญชีแล้ว กฎหมายการบัญชียังได้กำหนดให้ ผู้ประกอบธุรกิจการค้าดังกล่าว ต้องจัดทำงบการเงิน โดยต้องมีผู้สอบบัญชีรับอนุญาตตรวจสอบและแสดงความเห็นไว้ในงบการเงินนั้นด้วย เว้นแต่งบการเงินของห้างหุ้นส่วนจดทะเบียนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ที่มีทุนไม่เกินห้าล้านบาท หรือสินทรัพย์ไม่เกินสามสิบล้านบาท หรือรายได้ไม่เกินสามสิบล้านบาท และกำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจการค้าดังกล่าว ยื่นงบการเงินต่อสำนักงานกลางบัญชี (กรมพัฒนาธุรกิจการค้า) หรือสำนักงานบัญชีประจำท้องที่ (สำนักงานพัฒนาธุรกิจการค้าในแต่ละจังหวัด) ภายในเวลาที่กำหนด คือถ้าเป็นห้างหุ้นส่วนจดทะเบียนตามกฎหมายไทยหรือนิติบุคคลที่จดทะเบียนในต่างประเทศหรือกิจการร่วมค้า ให้ยื่นภายในเวลาห้าเดือนนับแต่วันที่ปิดบัญชี ถ้าเป็นบริษัทจำกัด หรือบริษัทมหาชนจำกัด ให้ยื่นภายในกำหนดหนึ่งเดือนนับแต่วันที่งบการเงินนั้นได้รับอนุมัติในที่ประชุมใหญ่

งบการเงินตามที่เรียกในกฎหมายการบัญชีหรืองบดุลตามที่เรียกในกฎหมายห้างหุ้นส่วนบริษัทหรือกฎหมายบริษัทมหาชนจำกัด จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ลงทุน ผู้ถือหุ้น ผู้ที่จะเข้าทำสัญญาประกอบธุรกรรมกับผู้ประกอบธุรกิจเหล่านั้น ตลอดจนบุคคลทั่วไปที่มีส่วนได้ส่วนเสียหรือหน่วยราชการที่มีหน้าที่กำกับดูแลผู้ประกอบธุรกิจการค้าเหล่านั้น จะได้ทราบฐานะทางการเงิน สินทรัพย์และผลประกอบการของผู้ประกอบธุรกิจเหล่านั้น กฎหมายจึงกำหนดให้ต้องยื่นงบการเงินต่อหน่วยงานที่มีหน้าที่กำกับดูแลการบัญชี เพื่อประโยชน์ในการตรวจสอบความถูกต้อง และรักษาไว้เป็นหลักฐานอ้างอิง ตลอดจนเป็นแหล่งให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย สามารถตรวจสอบคัดลอกได้

การยื่นงบการเงินนั้น ต้องเป็นไปตามแบบที่กำหนด กล่าวคือ ผู้มีอำนาจลงนามผูกพันต้องลงชื่อในงบการเงินและแบบนำส่งเอง แต่สามารถมอบหมายให้บุคคลใดๆ นำงบการเงินไปยื่นที่กรมพัฒนาธุรกิจการค้าหรือสำนักงานพัฒนาธุรกิจจังหวัดแทนได้ และหากยื่นงบการเงินไม่ทันภายในเวลาที่กำหนด จะมีความผิดทางอาญาถูกปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท และเนื่องจากผู้ประกอบการ ส่วนใหญ่ไม่ว่าจะเป็นห้างหุ้นส่วนจดทะเบียนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ นิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายต่างประเทศ หรือเป็นกิจการร่วมค้า หรือบริษัทจำกัด หรือบริษัทมหาชนจำกัด จะมีรอบปีบัญชีตามปีปฏิทิน ระยะเวลาที่เป็นเดือนสุดท้ายที่ผู้ประกอบการเหล่านี้จะต้องยื่นงบการเงิน จะตกอยู่ในเดือนพฤษภาคม ของทุกปี ดังนั้นในช่วงเดือนพฤษภาคมโดยเฉพาะช่วงปลายเดือน จะปรากฏว่ามีผู้ประกอบกิจการเข้าแถวเบียดเสียดกันยาวเหยียดมายื่นงบการเงิน บางวันเจ้าหน้าที่ต้องปฏิบัติงานให้บริการรับงบการเงินจนค่ำมืดดึกดื่น เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว ต่อมากรมพัฒนาธุรกิจการค้าได้แก้ไขให้ผู้ประกอบการสามารถยื่นงบการเงินทางไปรษณีย์ได้ ซึ่งก็สามารถแก้ไขปัญหาได้ระดับหนึ่ง

ยุคสิบปีที่ผ่านมาเป็นยุคที่มีการนำเทคโนโลยีไอทีมาใช้ในการบริหารงานกันมาก เคยมีการเสนอให้ผู้ประกอบการสามารถส่งงบการเงินทางอินเทอร์เน็ตได้ แต่ก็ยังมีปัญหาในบางด้านจึงยังไม่มีการดำเนินการ ช่วงปัจจุบันเป็นยุคดิจิทัลอีโคโนมีตามนโยบายของรัฐบาล ประกอบกับได้มีการปรับปรุงแก้ไขกฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ให้มีความชัดเจนรองรับการแปลงเอกสารกระดาษเป็นไฟล์อิเล็กทรอนิกส์ได้แล้ว ซึ่งมีการดำเนินการนำร่องแล้วคือ ธนาคารแห่งประเทศไทยที่ให้มีการหักบัญชีเช็คโดยภาพเช็คได้

กรมพัฒนาธุรกิจจึงได้เปิดโครงการการนำส่งงบการเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ เริ่มตั้งแต่วันที่ 16 มกราคม 2558 เป็นต้นไป กล่าวโดยสรุปคือ ให้ผู้ประกอบการสามารถส่งงบการเงินที่เป็นไฟล์ภาพของงบการเงินที่มีการลงนามโดยผู้มีอำนาจกระทำการแทนและลายมือชื่อของผู้สอบบัญชีรับอนุญาตเรียบร้อยแล้ว โดยเรียกว่าเป็นระบบ DBD e-Filing ส่วนขั้นตอนการนำส่งที่ปกติต้องมีการลงนามในแบบนำส่ง ก็ปรับใช้โดยการให้ผู้ประกอบการยื่นขอ Username และ Password เพื่อยืนยันการนำส่งงบการเงินในครั้งแรกก็ดำเนินการได้ กล่าวอีกนัยหนึ่ง ปัจจุบันผู้ประกอบการสามารถส่งงบการเงินทางออนไลน์ได้แล้ว โดยถูกต้องตามกฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน