จากประชาชาติธุรกิจ

หลังจากเกิดกรณีบริษัท อาร์เอสจำกัด (มหาชน) เข้าร้องทุกข์กับตำรวจปราบปรามการกระทำผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ (บก.ปอศ.) ต่อผู้ว่าจ้างฟอร์ด สบชัย ไกรยูรเสน ให้นำเพลงหยุดตรงนี้ที่เธอของบริษัทไปร้องในงานแต่งงาน สร้างความฮือฮากับนักคัฟเวอร์งานเพลงที่มีอยู่อย่างแพร่หลายในปัจจุบัน ล่าสุด "ประชาชาติธุรกิจ"ได้สัมภาษณ์พิเศษ "มาลี โชคล้ำเลิศ" อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อให้ข้อมูลเรื่องนี้



- กรณีของอาร์เอส

เท่าที่รู้อาร์เอสไม่ได้ฟ้องนักร้อง แต่ถ้าพูดตามหลักการกรณีอย่างนี้ ถ้าเราเป็นนักร้องที่แต่งเพลงเองโดยไม่ได้มอบสิทธิ์นี้ให้กับใคร เรามีสิทธิ์ใช้ร้องได้ต่อไปเรื่อย ๆ แต่ถ้าเราแต่งเพลงให้กับค่ายนี้ และค่ายนี้มอบสิทธิ์ให้โดยมีข้อแลกเปลี่ยน ถ้าจะใช้ก็ต้องขออนุญาตคนแต่งเพลง หรือเจ้าของสิทธิ์ก่อน

แนะนำว่าการทำสัญญาต้องดูรายละเอียดว่าจะมอบอะไรให้บ้าง ในค่ายเพลง ขอใช้ หรือจะเอาสิทธิ์อะไรบ้าง ให้นักกฎหมายดูรายละเอียด ถ้านักแต่งเพลงขายสิทธิ์หมด ก็ถือว่าเราขายสิทธิ์ให้เขาไปหมดแล้ว หากจะใช้ผลงานก็ต้องขออนุญาตทุกครั้ง เพราะเขาเป็นเจ้าของสิทธิ์ที่ซื้อสิทธิ์ผลงานของเราไปหมดแล้ว ดังนั้น เจ้าของ นักร้อง นักแต่ง ต้องดูสัญญาให้ละเอียด เพื่อป้องกันปัญหาในอนาคต

- การนำเพลงมาคัฟเวอร์จะผิดไหม

ต้องขออนุญาตเจ้าของผลงานก่อน ถ้าไม่ขอถือว่าคุณได้ละเมิดผลงานคนอื่นแล้ว เพราะถือว่าคุณเอาผลงานนั้นไปเผยแพร่ต่อสาธารณชนก็ถือว่าบุคคลนั้นทำผิดละเมิดสิทธิ์ของเจ้าของผลงานเขาแล้วซึ่งมีโทษทางกฎหมาย ก็ขึ้นอยู่กับเจ้าของสิทธิ์จะเอาผิดหรือไม่ ถ้าเจ้าของผลงานไม่เรียกร้องทางกฎหมายก็ไม่มีอะไรเกิดขึ้น

การคัฟเวอร์เพลงในปัจจุบันส่วนใหญ่เจ้าของสิทธิ์ไม่ได้ทำอะไร เพราะอาจมองว่าเป็นการประชาสัมพันธ์เพลงในอีกรูปแบบหนึ่ง แต่หากเกิดความเสียหายต่อเจ้าของผลงานก็สามารถเรียกร้องความเสียหายได้

ถ้าละเมิดโดยตรง คือ การนำงานลิขสิทธิ์ของผู้อื่นออกไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาต เช่น ก๊อบปี้แผ่นซีดีเพลง นำเพลงของผู้อื่นขึ้นร้องบนเวทีหรือแสดงคอนเสิร์ต เป็นต้น ต้องระวางโทษปรับตั้งแต่ 20,000-200,000 บาท

แต่หากการกระทำผิดเป็นการกระทำเพื่อการค้า ผู้กระทำต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 6 เดือน-4 ปี หรือปรับตั้งแต่ 100,000-800,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับหรือละเมิดโดยอ้อม การที่รู้อยู่แล้วหรือมีเหตุอันควรรู้ว่างานนั้นละเมิดลิขสิทธิ์แล้วนำงานนั้นออกแสวงหากำไร เช่น ซื้อแผ่นซีดีเพลง ภาพยนตร์ที่ละเมิดลิขสิทธิ์ เพื่อนำมาจำหน่าย ต้องระวางโทษปรับตั้งแต่ 10,000-100,000 บาท แต่หากการกระทำผิดเป็นการกระทำเพื่อการค้า ผู้กระทำต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 3 เดือน-2 ปี หรือปรับตั้งแต่ 50,000-400,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ โทษแต่ละอย่างก็ไม่เหมือนกัน

- บทบาทในการคุ้มครองลิขสิทธิ์

เรื่องลิขสิทธิ์ หลักง่าย ๆ คือ ใครเป็นคนสร้างสรรค์/คิดผลงานชิ้นนั้นขึ้นมา คนนั้นเป็นเจ้าของสิทธิ์โดยอัตโนมัติไม่ต้องจดทะเบียน หากนำมาจดแจ้งกับกรม เพื่อให้เจ้าของนำไปใช้เป็นหลักฐาน หรือใช้ประโยชน์ได้ในอนาคตก็ได้

นอกจากนี้ กรมทำหน้าที่สร้างความตระหนักให้กับประชาชนอย่าละเมิดลิขสิทธิ์ ที่ผ่านมามีโครงการ "โหลดเล่น ๆ ก็เป็นเรื่อง" ร่วมกับเอกชนอบรมให้ความรู้ประชาชนทั่วไปที่ชอบโหลด ในเร็วนี้จะมีการแผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา ในงาน "IP Fair 2015" มหกรรมทรัพย์สินทางปัญญา ระหว่างวันที่ 27 กุมภาพันธ์-1 มีนาคม 2558 ณ ศูนย์ประชุมอิมแพ็ค เมืองทองธานี

- บทบาทการปราบปรามการละเมิด

ที่ผ่านมาตั้งศูนย์ปฏิบัติการและป้องปรามการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาแห่งชาติ(NICE)ซึ่งมีคณะกรรมการที่มีองค์ประกอบจากหน่วยงานนับ 10 หน่วยงาน เช่น ตำรวจ ศุลกากร กรมสรรพสามิต โดยมีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์เป็นประธาน มีหน้าที่ด้านปราบปรามการละเมิดงานด้านทรัพย์สินทางปัญญาทุกชนิด เพื่อป้องกันไม่ให้ปัญหาเกิดขึ้น ทั้งนี้ สถิติ 9 เดือน (มกราคม-กันยายน) คดีเกิดขึ้น 9,022 คดี รวมของกลาง 1,101,859 ชิ้น ซึ่งมีทั้งเรื่อง พ.ร.บ.เครื่องหมายการค้า พ.ร.บ.ลิขสิทธิ์ พ.ร.บ.สิทธิบัตร กฎหมายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง หรืออีกบทบาทหนึ่งกรมยังเป็นตัวกลางไกล่เกลี่ยลิขสิทธิ์เพลงเยอะที่สุด โดยข้อมูลปี 2545-2557 มีกรณีไกล่เกลี่ยเรื่องเพลง 200 กรณี และสามารถไกล่เกลี่ยได้สำเร็จ 100 กรณี

นอกจากนี้ กรมก็ยังใช้กลไกของคณะกรรมการกลางว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ (กกร.) ของกรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ ให้บริษัทที่จัดเก็บ แจ้งราคา และรายละเอียดทั้งหมดมาอัพเดตขึ้นเว็บไซต์เพื่อให้ผู้ประกอบการสามารถตรวจสอบได้ว่าจะถูกจัดเก็บค่าอะไร บริษัทใดเป็นผู้จัดเก็บลิขสิทธิ์นี้ และราคาถูกต้องหรือไม่ เพื่อป้องกันปัญหาการจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์ซ้ำซ้อน พร้อมทั้งจัดทำคู่มือเรื่องนี้ให้กับผู้ประกอบการด้วย

สำนักงานบัญชี,สำนักงานสอบบัญชี,ทำบัญชี,สอบบัญชี,ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน