จากประชาชาติธุรกิจ

คอลัมน์ คิด วิเคราะห์ แยกแยะ โดย ชาย มโนภาส คนขายของ

ตัวเลขสำคัญที่นักลงทุนส่วนใหญ่ใช้ในการประเมินมูลค่าของบริษัท โดยส่วนมากจะเน้นตัวเลขของกำไรเป็นหลัก แต่ในการประเมินธุรกิจสำหรับการลงทุนในระยะยาว นักลงทุนเน้นคุณค่ามักมองหุ้นด้วยมุมมองของการทำธุรกิจ ซึ่งต้องมีความเข้าใจในตัวบริษัทมากกว่าความสามารถในการทำกำไร การเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึง "สินทรัพย์" (ASSET) ที่บริษัทใช้ในการประกอบธุรกิจก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่มีความสำคัญ

ทั้งนี้เพราะสินทรัพย์ที่ใช้ในการประกอบธุรกิจแต่ละชนิดมีลักษณะเฉพาะตัวไม่เหมือนกัน จึงเป็นเหตุให้ความมั่นคงและความเสี่ยงของแต่ละธุรกิจไม่เหมือนกัน การประเมินมูลค่ากิจการจึงต้องมีการเจาะลึกลงไป ถึงจะเข้าใจมูลค่าที่แท้จริง ดังนั้นในบทความนี้จึงขอแบ่งบริษัทตามประเภทของสินทรัพย์ที่ใช้ประกอบกิจการ ออกเป็น 3 ประเภท ดังนี้

หนึ่ง บริษัทที่สินทรัพย์ที่ใช้ในการประกอบธุรกิจมีแนวโน้มที่มูลค่าสูงขึ้นตามกาลเวลา บริษัทพวกนี้มักอยู่ในกลุ่มอสังหาริมทรัพย์เพื่อการเช่า, ค้าปลีก หรือโรงแรม ทั้งนี้เพราะราคาที่ดินและค่าก่อสร้าง ซึ่งมีแรงผลักดันของเงินเฟ้ออยู่เบื้องหลังทำให้ราคาสูงขึ้น จากสถิติย้อนหลัง อัตราเงินเฟ้อเฉลี่ยของไทยน่าจะอยู่ที่ราว ๆ 4% ทำให้สินทรัพย์ของบริษัทมีมูลค่าเพิ่มตามไปด้วย ยิ่งบริษัทที่มีสินทรัพย์อยู่ในทำเลที่ดี ๆ เช่น ใกล้ระบบขนส่ง หรือสถานที่ท่องเที่ยว มูลค่าก็จะเพิ่มมากกว่าอัตราเงินเฟ้อเป็นทวีคูณ ข้อเสียของบริษัทประเภทนี้คือต้องใช้เงินลงทุนในสินทรัพย์สูง แต่ข้อดีคือบริษัทมักมีมูลค่าสินทรัพย์แฝงในตัวเอง หากวันใดกำไรบริษัทลดลง หรือแย่ขนาดขาดทุน มูลค่าของกิจการจะไม่ผันผวนมากนัก ทั้งนี้เพราะมีมูลค่าของสินทรัพย์ค้ำยันมูลค่าของกิจการอยู่

สอง บริษัทที่สินทรัพย์ที่ใช้ในการประกอบธุรกิจเป็นสินทรัพย์ที่มีมูลค่าสูงขึ้นตามกาลเวลา แต่เป็นสินทรัพย์ประเภทไม่มีตัวตน บริษัทในกลุ่มนี้มักจะได้แก่ บริษัทที่มี แบรนด์, เทคโนโลยี, ฐานลูกค้า และช่องทางการจัดจำหน่ายที่แข็งแกร่ง กิจการเหล่านี้มักจะมีค่า PBV ค่อนข้างสูง เนื่องจากมูลค่าสินทรัพย์ที่ใช้ในการประกอบธุรกิจเหล่านี้มักจะไม่แสดงอยู่ในงบดุล จึงเป็นการยากสำหรับนักลงทุนผู้ซึ่งเพิ่งเริ่มต้นจะทำการประเมินมูลค่า การอ่านกรณีศึกษาของการควบรวมกิจการในอดีตจะพอให้เห็นภาพโดยรวมได้

อย่างเช่น การที่ Facebook จ่ายเงินถึง 1,000 ล้านเหรียญ เพื่อซื้อ Instagram ที่มีจำนวนผู้ใช้งาน 30 ล้านคนในปี 2012 หลังจากที่ Instagram ก่อตั้งมาเพียง 2 ปี หรือกรณีที่ P&G รวมกิจการกับ Gillette ในปี 2005 ด้วยมูลค่ามากกว่า 50,000 ล้านเหรียญ กล่าวกันว่า ราว ๆ 50% เป็นค่าแบรนด์ต่าง ๆ ที่ Gillette ครอบครองอยู่

สาม บริษัทที่สินทรัพย์ที่ใช้ในการประกอบธุรกิจเป็นสินทรัพย์ที่มีมูลค่าลดลงตาม กาลเวลา ตัวอย่างของกิจการประเภทนี้ ได้แก่ บริษัทรถเช่า, สายการบิน, ผู้รับเหมา หรือโรงงานรับจ้างผลิต เนื่องจากสินทรัพย์ที่ใช้ประกอบธุรกิจเป็นเครื่องจักร ซึ่งมีสภาพและมูลค่าเสื่อมไปตามกาลเวลา ทำให้มูลค่าของกิจการจะอิงกับตัวเลขของกำไรค่อนข้างมาก และหากตัวเลขกำไรเกิดเสียหายขึ้นมา มูลค่าของกิจการจะมีการตอบสนองค่อนข้างมาก เพราะไม่มีสินทรัพย์ที่มีคุณภาพเป็นตัวคอยค้ำไว้ และเนื่องจากเครื่องจักรมีการเสื่อมสภาพ และมีรุ่นใหม่ ๆ ออกมาเสมอ ทำให้กิจการเหล่านี้ต้องคอยลงทุนในสินทรัพย์ใหม่อยู่ตลอดเวลา แต่ถึงกระนั้นก็ตามยังมีหลายบริษัทที่อยู่ในอุตสาหกรรมเหล่านี้ที่สามารถ สร้างมูลค่าของกิจการได้เป็นอย่างดีเพราะมีการบริหารที่เยี่ยมยอดอย่างหุ้น ของสายการบินSouthwest Airlines ก็ให้ผลตอบแทนในรอบ 10 ปี ดีกว่าหุ้นค้าปลีกในอเมริกาบางตัวเสียอีก

การลงทุนแบบเน้นคุณค่าเน้นการมองหุ้นเสมือนเป็นธุรกิจ ทำให้มักไม่ค่อยดูตัวเลข หรืออัตราส่วนทางการเงินในแง่มุมใดแง่มุมเดียวเป็นหลัก หากแต่มองออกไปหลาย ๆ ด้าน เพื่อให้เห็นภาพรวมของการทำธุรกิจได้ชัดเจนขึ้น การศึกษาบริษัทในแง่ของสินทรัพย์ที่ใช้ประกอบกิจการก็เป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งของการประเมินมูลค่า นักลงทุนควรศึกษาทั้งภาพรวมของอุตสาหกรรม, คู่แข่ง, ความสามารถในการแข่งขัน และตัวเลขอัตราส่วนตัวเลขทางการเงินหลาย ๆ ด้านประกอบการตัดสินใจ เพราะ "หุ้น" ก็คือส่วนหนึ่งของบริษัท ที่มีคนทำงานจริง มีการขายของและบริการจริง มีกำไรจริง มีขาดทุนจริง จึงมีหลายแง่มุมให้เราต้องศึกษา ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญมากกว่าที่จะคอยดูแต่ราคาที่วิ่งไปวิ่งมา

ราคาหุ้นนั้นหากใครเข้าอินเทอร์เน็ตก็สามารถดูได้ จึงไม่สร้างความแตกต่างอะไร แต่การประเมินมูลค่าที่แท้จริงนั้นเป็นสิ่งที่ต้องฝึกฝน และทำได้ยาก แต่หากทำได้ ก็จะกลายเป็น "ความสามารถในการแข่งขัน" ให้กับนักลงทุนนั้น ๆ อย่างแท้จริง

สำนักงานสอบบัญชี,#สอบบัญชี,สำนักงานบัญชี,#ทำบัญชี,#ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน