จากประชาชาติธุรกิจ
ย้อนกลับไปช่วงต้นปี 2559 ที่ราคาน้ำมันอยู่ที่ราว 30 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล และมีแนวโน้มดำดิ่งต่อเนื่อง ไม่มีใครคิดว่าอีกเพียง 4 เดือนเศษ ราคาจะพุ่งแตะระดับ 50 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล แต่หลังจากนี้ทิศทางราคาพลังงานจะยังปรับขึ้นต่อไปหรือปรับฐาน ต้องรอดูผลการประชุมของ OPEC หรือกลุ่มประเทศผู้ส่งน้ำมันเป็นสินค้าออก ในวันที่ 2 มิถุนายนนี้
ซัพพลายแผ่วดันราคาพุ่ง
เกือบ 2 ปีที่ผ่านมา ภาวะ "โอเวอร์ซัพพลาย" โดยเฉพาะจากผู้ผลิตเชลออยล์ในสหรัฐ กดดันให้ราคาน้ำมันลดฮวบ ทว่าแม้ราคาจะทรุดหนัก แต่ผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่ทั้งในและนอกกลุ่มโอเปกกลับไม่เต็มใจจะลดกำลังการผลิตลง เพราะหวั่นสูญเสียส่วนแบ่งตลาดในสถานการณ์ที่การแย่งชิงลูกค้าเป็นไปอย่างดุเดือด ผลก็คือซัพพลายยังคงล้นตลาดและฉุดราคาให้ทรุดลงเรื่อย ๆ
แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้ ผู้ผลิตหลายรายจำเป็นต้องลดกำลังการผลิตลง อาทิ ผู้ผลิตทรายน้ำมันในแคนาดาที่ประสบวิกฤตไฟป่าครั้งรุนแรงจนต้องระงับการผลิตชั่วคราว หรือไนจีเรีย ที่ผู้ก่อการร้ายบุกเผาท่อส่งรวมถึงสถานีส่งออกน้ำมัน ทำให้กำลังการผลิตของประเทศดังกล่าวลดต่ำสุดนับจากปี 2552 โดยรวมแล้วการผลิตที่ชะงักงันใน 2 ประเทศดังกล่าว ส่งผลให้ปริมาณน้ำมันหายไปจากตลาดโลกราว 3.5 ล้านบาร์เรลต่อวัน
ยิ่งไปกว่านั้น กำลังการผลิตในสหรัฐและจีนก็ชะลอตัวเช่นกัน อันเนื่องมาจากการตัดงบฯด้านการสำรวจ สอดคล้องกับการลดลงของจำนวนแท่นขุดเจาะน้ำมันในสหรัฐที่ยังเปิดดำเนินงานอยู่ โดยตัวเลขของสัปดาห์ที่แล้วลดลง 2 แท่น เหลือ 316 แท่น
"ถ้าแท่นขุดเจาะในสหรัฐยังมีจำนวนเท่ากับปัจจุบัน ปริมาณการผลิตน้ำมันจะลดลง 750,000 บาร์เรลต่อวัน ระหว่างช่วงไตรมาสสุดท้ายของปี 2558-ไตรมาสสี่ของปี 2559" โกลด์แมน แซกส์ คาดการณ์
ส่วนกำลังการผลิตน้ำมันในจีน ลดลง 5.6% ในเดือนเมษายนที่ผ่านมา และมีแนวโน้มจะลดลงต่อเนื่อง
ดีมานด์กระเตื้อง
ไม่เพียงซัพพลายหดลง ดีมานด์ต่อน้ำมันก็กลับเพิ่มขึ้นอย่างเหนือความคาดหมาย โดยเฉพาะในอินเดียและจีน แม้ว่าภาพรวมของเศรษฐกิจแดนมังกรจะยังคงชะลอตัว
บีเอ็มไอ รีเสิร์ช ประเมินว่า ปริมาณการใช้น้ำมันในจีนจะเพิ่มขึ้น 6% ในปีนี้เทียบกับปีก่อน โดยได้รับแรงหนุนจากตัวเลขการเป็นเจ้าของรถยนต์ที่เติบโตแข็งแกร่งสวนทางสภาวะเศรษฐกิจ
ขณะที่สำนักงานพลังงานสากล (IEA) ยกให้อินเดียเป็น "ผู้เล่นดาวรุ่ง" ในตลาดพลังงานโลก โดยช่วงไตรมาสแรกของปีนี้ ความต้องการใช้น้ำมันของอินเดียเพิ่มขึ้นถึง 400,000 บาร์เรลต่อวันเทียบปีต่อปี ครองสัดส่วน 30% ของดีมานด์ต่อน้ำมันที่เพิ่มขึ้นทั่วโลก นอกจากนี้ยังมีแนวโน้มที่การบริโภคน้ำมันในอินเดียจะปรับสูงขึ้นอีกในไตรมาสสองของปีนี้ ผลพวงของสภาพอากาศร้อนจัด
ราคาพลิกกลับเป็นขาลง ?
อย่างไรก็ตาม บลูมเบิร์ก มองว่า ระดับราคาที่ 50 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล ซึ่งพุ่งสูงจากระดับต่ำสุดในเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมาถึง 85% อาจจะกระตุ้นผู้ผลิตเชลออยล์ที่ปิดตัวหรือลดกำลังการผลิตลง ให้หวนกลับมาเดินหน้าปั๊มน้ำมันอีกครั้ง ซึ่งจะทำให้ราคาในตลาดโลกค่อย ๆ ลดลง
ประกอบกับอากาศที่เย็นลง ช่วยบรรเทาสถานการณ์ไฟป่าในแคนาดา ทำให้บริษัทซันคอร์ เอนเนอร์จี้ ผู้ดำเนินการผลิตทรายน้ำมันประกาศแผนเปิดเดินสายการผลิตอีกครั้ง
นอกจากนี้ต้องไม่ลืมว่า อิหร่านที่สลัดหลุดจากมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจได้สำเร็จเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา กำลังเดินหน้าเพิ่มกำลังการผลิตให้กลับไปเท่ากับระดับก่อนโดนคว่ำบาตร หวังนำเงินมาพัฒนาระบบสาธารณูปโภคเพื่อรองรับการลงทุนและท่องเที่ยวจากต่างชาติ ไม่ว่าราคาจะสูงหรือต่ำ อิหร่านก็พร้อมผลักดันการผลิตให้สูงขึ้น เพราะกลยุทธ์สำคัญในขณะนี้อยู่ที่การชิงส่วนแบ่งตลาดที่เคยสูญเสียไปกลับคืนมา
เช่นเดียวกับลิเบียและอิรัก ที่เตรียมพร้อมเพิ่มกำลังการผลิตหลังสงครามกลางเมืองและการก่อการร้ายซึ่งเป็นอุปสรรคใหญ่ต่อการผลิตและขนส่งน้ำมันสงบลงบ้างแล้ว
ซาอุฯกุมทิศทางโอเปก
นายเฟย์ยัด อัล-นิมา รัฐมนตรีช่วยกระทรวงน้ำมันของอิรัก เปิดเผยว่า ในการประชุมใหญ่วันที่ 2 มิถุนายนนี้ ประเด็นสำคัญอยู่ที่การตกลงคงกำลังการผลิต แต่นักวิเคราะห์มองว่า มีความเป็นไปได้น้อยที่โอเปกจะเห็นพ้องกันในเรื่องนี้ โดยเฉพาะเมื่อซาอุดีอาระเบีย พี่เบิ้มของกลุ่มไม่เอาด้วย
นักวิเคราะห์ส่วนใหญ่ประเมินไปในทิศทางเดียวกันว่า ซาอุฯน่าจะรักษากำลังการผลิตในระดับสูงเป็นสถิติต่อไป และ นายคาลิด อัล ฟาลิห์ รัฐมนตรีน้ำมันของซาอุฯ ซึ่งเป็นสายตรงของรองมกุฎราชกุมาร เจ้าชายโมฮัมหมัด บิน ซัลมาน ไม่มีทางเห็นชอบกับข้อตกลงให้ลด หรือแม้แต่คงกำลังการผลิต เพราะเจ้าชายโมฮัมหมัดส่งสัญญาณชัดเจนมาระยะหนึ่งแล้วว่า น้ำมันจะไม่เป็นเพียงแค่เครื่องมือทางเศรษฐกิจเท่านั้น แต่เป็นอาวุธทางการเมืองที่จะใช้กดดันศัตรูคู่แค้นอย่างอิหร่านด้วย
ซึ่งหมายความว่า ซาอุฯพร้อมจะป้อนน้ำมันเข้าสู่ตลาดโลกแบบไม่จำกัด เพื่อขัดขวางไม่ให้อิหร่านมีส่วนแบ่งตลาดเพิ่ม อันจะทำให้อิทธิพลของอิหร่านในตะวันออกกลางจรัสแสงยิ่งขึ้น
สำนักงานสอบบัญชี,#สอบบัญชี,สำนักงานบัญชี,#ทำบัญชี,#ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน