หายนะปัญหาเศรษฐกิจของ "เวเนซุเอลา"หนึ่งในประเทศผู้ส่งออกน้ำมันลำดับต้นของโลก ดูเหมือนกำลังเข้าขั้นวิกฤตมากขึ้นทุกที จนนึกภาพไม่ออกว่าประชาชนจะใช้ชีวิตกันได้อย่างไร ทั้งยังมีความเสี่ยงสูงที่จะกลายเป็นรัฐที่ล่มสลาย หากมรสุมนี้ยังลากยาวบั่นทอนอนาคตประเทศ

ปมปัญหานี้เกิดขึ้นตั้งแต่ปี 2546 รัฐบาลได้ออกมาตรการควบคุมการเคลื่อนย้ายเงินตราต่างประเทศ เพื่อจัดการกับปัญหาการไหลออกของเงินทุน หลังจากนั้นก็ประกาศลดค่าเงิน "โบลิวาร์" อยู่หลายครั้ง รวมถึงการใช้ระบบอัตราแลกเปลี่ยนหลายอัตราในเวลาเดียวกัน (Multiple Exchange Rates)

แต่ปัญหาลุกลามหนักจากภาวะ "เงินเฟ้อ" มาตั้งแต่ปี 2553 และเริ่มส่งสัญญาณหนักขึ้นในปี 2557 กับวิกฤตขาดแคลนเงินตราต่างประเทศอย่างรุนแรง เพราะราคาน้ำมันดิบโลกปรับตัวลดลงอย่างรุนแรง จึงกระทบต่อรายได้ประเทศ เพราะรายได้จากการส่งออกน้ำมันดิบของเวเนฯคิดเป็นสัดส่วนสูงถึง 96% ของมูลค่าส่งออกทั้งประเทศ

ขณะที่การใช้อัตราแลกเปลี่ยนหลายอัตราก็เพื่อต้องการจะให้การอุดหนุนภาคการผลิตหรือกิจกรรมบางประเภทเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจให้ดีขึ้นแต่กลายเป็นการสร้างปัญหามากยิ่งขึ้น

อย่างไรก็ตาม ปัญหากลับยิ่งซ้ำเติมมากขึ้น เวเนฯเริ่มขาดแคลนเงินตราต่างประเทศเพราะรัฐบาลพยายามควบคุมเงินตราในคลังสำรอง หลังสร้างปัญหาทุจริตจากความต่างของอัตราแลกเปลี่ยน รวมถึงปัญหาของตลาดมืดที่รุนแรงขึ้น

เวเนฯกลายเป็นประเทศที่มีภาวะเงินเฟ้อสูงที่สุดในโลกติดต่อกัน 3ปี นับจากปี 2557 ตัวเลขเงินเฟ้ออยู่ที่ 141% เพิ่มเป็น 150% ในปี 2558 และปัจจุบันอยู่ที่ 475% นอกจากนี้ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) คาดว่า อัตราเงินเฟ้อจะพุ่งพรวดแตะ 1,600% ในปีหน้า



ล่าสุด รอยเตอร์สรายงานว่า สถานการณ์ในเวเนฯเดินทางมาถึงจุดแตกหักอีกครั้ง หลังรัฐบาลประธานาธิบดี "นิโคลัส มาดูโร" ประกาศยกเลิกธนบัตรฉบับละ 100 โบลิวาร์ ซึ่งมีมูลค่าสูงที่สุดอย่างกะทันหัน เพื่อแก้ไขปัญหาเงินเฟ้อในประเทศที่ทำให้ค่าเงินลดต่ำลงอย่างหนัก ทั้งระบุว่าเป็นมาตรการจัดการมาเฟียที่กักตุนเงินมืด โดยประกาศว่าจะมีการออกธนบัตรอื่น ๆ มูลค่าตั้งแต่ 500-20,000 โบลิวาร์มาให้ประชาชนแลกใช้แทน แต่ปรากฏว่าเมื่อถึงกำหนดเวลากลับไม่มีธนบัตรรุ่นใหม่ออกสู่ระบบ

ภาวะเงินเฟ้อสูงลิ่ว ทำให้ค่าเงินโบลิวาร์อ่อนค่าลงต่อเนื่อง ซึ่งธนบัตร 100 โบลิวาร์ มีมูลค่าเพียง 15 เซนต์ของดอลลาร์สหรัฐ (ราว 5 บาท) จากมาตรการที่รัฐบาลประกาศออกมาอย่างกะทันหัน ทำให้ธนบัตร 100 โบลิวาร์ กลายเป็นเพียงเศษกระดาษไร้ค่า กระทั่งมีการประท้วงเผาธนบัตรดังกล่าว 

ขณะที่เกิดการขาดแคลนเงินสดในระบบหมุนเวียนจากการยกเลิกธนบัตรดังกล่าว ยิ่งสร้างความปั่นป่วนให้กับระบบเศรษฐกิจของเวเนฯมากยิ่งขึ้น จากเดิมที่ประเทศกำลังเผชิญภาวะขาดแคลนสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นอยู่แล้ว

ปัจจัยดังกล่าวส่งผลให้เกิดการประท้วงและปล้นร้านค้าในหลายพื้นที่ล่าสุดมีรายงานเหตุรุนแรงพบผู้เสียชีวิตจากเหตุปะทะกับเจ้าหน้าที่ตำรวจแล้วมีการประกาศ "เคอร์ฟิว" หรือห้ามออกนอกเคหสถานในเวลาที่กำหนด ในพื้นที่เมืองซิวดัดโบลิวาร์ พร้อมกันนั้นมีประชาชนพยายามปีนข้ามแนวกั้นของเจ้าหน้าที่บริเวณพรมแดนในรัฐตาชิรา เพื่อข้ามไปยังประเทศโคลอมเบีย หวังซื้อหาอาหาร ยา และของใช้จำเป็น

ความน่าเศร้าใจคือธนบัตรมูลค่า 100 โบลิวาร์ ซึ่งใช้หมุนเวียนในท้องตลาดถึง 77% มีมูลค่าต่ำถึงขีดสุดเพียงใช้ซื้อลูกอมได้เพียงเม็ดเดียว และหากจะซื้อแฮมเบอร์เกอร์ อาจต้องใช้ธนบัตร 100 โบลิวาร์ ถึง 50 ใบ

"การที่คิดว่าจะมีใครกักตุนเงินที่มีมูลค่าลดลงไปมากถึง 60% ในระยะเวลา 2 เดือน เป็นความคิดที่ไร้สาระมาก" เดวิด สไมด์ล นักวิจัยสาขาละตินอเมริกาของสถาบันวิจัยแห่งชาติ สหรัฐอเมริกากล่าว

สิ่งที่น่าหดหู่ใจที่สุดสำหรับเวเนซุเอลา ประเทศที่มีผู้นับถือศาสนาคริสต์ถึง 96% คือเดือน ธ.ค.นี้ ที่ชาวคริสเตียนถือว่าเป็นเดือนแห่ง "ความสุข" กับการเฉลิมฉลองเทศกาลคริสต์มาส เพราะแม้ว่ารัฐบาลจะยืดเวลาการยกเลิกใช้ธนบัตร 100 โบลิวาร์ ไปจนกระทั่ง 2 ม.ค.ปีหน้าเพื่อบรรเทาทุกข์ แต่ค่าเงินที่อ่อนรุนแรงเช่นนี้ก็อาจไม่ได้ช่วยเยียวยาความเจ็บปวดของประชาชนได้มากนัก