คอลัมน์ คิด Creative Thailand สร้างเศรษฐกิจไทยด้วยความคิดสร้างสรรค์
BY TCDC
ทุก วันนี้ใช่ว่าจะมีแต่การออกแบบที่พักอาศัยสำหรับมนุษย์เท่านั้นที่เปลี่ยน แปลงไป แม้แต่ "ศาลพระภูมิ" สถานที่สถิตของพระภูมิเจ้าที่ ผู้ปกปักรักษาเจ้าของบ้าน ตามคติความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ ฮินดู ก็ได้วิวัฒนาการไปตามกาลเวลาอย่างน่าทึ่งไม่แพ้กัน
เคยมีผู้อ่าน เขียนจดหมายมาขอคำปรึกษานิตยสาร Casa Viva ฉบับเดือนเมษายน 2551 ว่า "กำลังสร้างบ้านแบบโมเดิร์น แต่ไม่สามารถหาซื้อศาลพระภูมิที่มีลักษณะโมเดิร์นเข้ากับแบบบ้านได้" ทางนิตยสารจึงได้สเกตช์ภาพตัวอย่าง "ศาลพระภูมิโมเดิร์น" ไว้ให้เป็นคำตอบ โดยไม่สงวนลิขสิทธิ์ในการนำภาพสเกตช์ไปสั่งทำเป็นของจริง
ณ เวลานี้ เราจะได้เห็นวิวัฒนาการของศาลพระภูมิในรูปแบบที่ทันสมัย เข้ากับสิ่งปลูกสร้างยุคปัจจุบันกันมากขึ้น และกำลังได้รับความสนใจอย่างมาก ทั้งจากนักออกแบบ นักวิชาการ สื่อมวลชน และนักศึกษาในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ
เห็นได้จากรายการ "คิดข้ามเมฆ" ที่จัดการแข่งขันด้านความคิดสร้างสรรค์ ชวนทีมนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (บางมด) และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี พระจอมเกล้าพระนครเหนือ มาแข่งขันกันออกแบบศาลพระภูมิให้กับลา เอนาตู รีสอร์ต ที่ปราณบุรี โดยมีโจทย์ว่า ศาลพระภูมิจะต้องมีความสอดคล้องกลมกลืนกับธรรมชาติและตัว รีสอร์ตซึ่งตกแต่งด้วยศิลปะแบบผสมผสานระหว่างลาวซ่ง ชาวเล ไทยพื้นบ้าน กับเทคโนโลยีอาคารร่วมสมัย และต้องทำจากวัสดุที่กำหนดให้เท่านั้น ซึ่งก็คือไม้แดงยาว 10 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางราว 1 ฟุตกว่าๆ ผลที่ได้คือศาลพระภูมิมีลักษณะเป็นเสาสูง สไตล์ชนเผ่า ตั้งรับลมทะเลอยู่ริมชายหาด
อีกตัวอย่างคือศาลพระภูมิของ The Scenery Resort จ.ราชบุรี ที่ลบภาพอันคุ้นตาของศาลพระภูมิที่มีหลังคาและหน้าจั่วประดับช่อฟ้า ด้วยรูปแบบอาคารปูนเปลือยสไตล์เมดิเตอร์เรเนียน เข้ากันกับสไตล์การตกแต่งของรีสอร์ต สร้างความฮือฮาเป็นอย่างยิ่ง
นอก จากนี้ศาลพระภูมิของอาคาร สำนักงานหลายแห่งในปัจจุบันยังถูกประยุกต์-ดัดแปลงให้เข้ากับตัวอาคารมาก ขึ้น ไม่ว่าจะในด้านวัสดุหรือสไตล์การออกแบบ เช่น การหันมาใช้แก้วเป็นวัสดุหลัก แทนที่จะใช้ปูนหรือไม้ การเปลี่ยนรูปแบบของศาลพระภูมิมาเป็นแนวมินิมอลลิสม์ กลับสู่ความเรียบง่าย ฯลฯ
การออกแบบศาลพระภูมิยุคใหม่ดูจะเป็นเรื่อง "น่าสนุก" สำหรับทั้งนักออกแบบและเจ้าของอาคารบ้านเรือน บางบริษัทรับสร้างศาลพระภูมิสมัยใหม่โดยให้ลูกค้าเลือกออกแบบสีและวัสดุที่ จะใช้ได้เอง การที่เรามองย้อนกลับมาที่ความเชื่อแบบดั้งเดิม นำไอเดียสร้างสรรค์มาออกแบบศาลพระภูมิที่อยู่คู่กับสังคมไทยมาช้านาน ธุรกิจที่เหมือนจะเล็กแต่ไม่เล็กนี้ก็สามารถขยายตลาด และเพิ่มมูลค่าได้ในอนาคต เชื่อว่าความเคลื่อนไหวนี้จะเติบโตขยายวงกว้างขึ้น ถึงขั้นที่ว่าผู้คนในแวดวงการออกแบบและในอุตสาหกรรมการผลิตศาลพระภูมิจะต้อง ลุกขึ้นมาปฏิวัติความคิดกันครั้งใหญ่ เพื่อปรับโมเดลการทำธุรกิจให้มีความเหมาะสมลงตัว และสามารถตอบสนองความต้องการที่เปลี่ยนไปของผู้บริโภคยุคใหม่ภายใต้ความ เชื่อเก่า ๆ ได้
นักประดิษฐ์หลายคนได้แรงบันดาลใจมาจากสิ่งเล็ก ๆ ใกล้ตัว โจเซฟ ฟรีดแมน ออกแบบหลอดแบบงอได้เป็นครั้งแรก เพราะเห็นลูกสาวพยายามดื่มน้ำที่วางบนเคาน์เตอร์ กลุ่มนักเรียนโรงเรียนเฉลิม พระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ จังหวัดระยอง ประดิษฐ์เครื่องพลิกหมูปิ้งทีละ 20 ไม้ ช่วยผ่อนแรงแม่ค้า
หากเรา ลองมองไปรอบ ๆ ตัว ใส่ใจกับสิ่งที่เราคุ้นเคย แต่อาจมองข้าม ใส่ความคิดสร้างสรรค์ ความแปลกใหม่เข้าไปในสิ่งเหล่านั้นสักนิด นอกจากทำให้เราสนุกแล้ว ยังอาจเพิ่มรายได้-สร้างอาชีพให้เราได้อีกด้วย
เรียบเรียงจากบทความของชัชรพล เพ็ญโฉม www.tcdcconnect.com
ภาพ : www.fortuner-club.com
