จากประชาชาติธุรกิจ
คอลัมน์ ครูพักลักจำ โดย ธนา เธียรอัจฉริยะ ผอ.สถาบันพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ทางธุรกิจ มหาวิทยาลัยศรีปทุม
คุณสุรชัย พุฒิพลางกูร Illustrator มือหนึ่งของโลก เจ้าของบริษัท อิลลูชั่น เคยเล่าถึงประสบการณ์ชีวิตในการสังเกตการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น แล้วพยายามจับการเปลี่ยนแปลงนั้นเพื่อปรับตัวไปดักถึงกระแสการเปลี่ยนแปลงใหม่ จนทำให้คุณสุรชัยสามารถปรับเปลี่ยนธุรกิจตัวเองได้ทันและได้เร็ว จนก้าวมาเป็นเบอร์หนึ่งของโลกในปัจจุบัน
คุณสุรชัยสังเกตว่าการเปลี่ยนแปลงของสายน้ำทางธุรกิจนั้นมี2แบบเวลาเกิดการเปลี่ยนแปลงขอให้ดูว่าเป็นแค่น้ำขึ้นน้ำลง เช่นสภาพเศรษฐกิจที่มีขึ้นมีลง หรือแม่น้ำเปลี่ยนทิศไปเลย เพราะถ้าแม่น้ำเริ่มเปลี่ยนทิศ เริ่มแห้ง ถ้าอยู่ที่เดิมแล้วต่อให้ปรับตัวเก่งแค่ไหนก็จะไม่สามารถอยู่รอดได้ ต้องเปลี่ยนทาง หันเหธุรกิจไปรับกับแม่น้ำสายใหม่ให้ทัน เพราะแม่น้ำสายเดิมนั้นจะไม่หวนกลับมาอีกแล้ว
ในรอบอาทิตย์ที่ผ่านมา มีเหตุการณ์ทางการตลาดและธุรกิจอยู่หลายเหตุการณ์ที่น่าจะเป็นสัญญาณบางอย่างถึงการมาถึงของสิ่งใหม่ ๆ ที่เหมือนจะเป็นเรื่องแปลกและน่าตื่นเต้นในตอนนี้ แต่จะกลายเป็นเรื่องที่ธรรมดาสำหรับโลกยุคใหม่ที่จะถึงนี้ในไม่ช้า เป็นที่น่าจับตาว่าบางเรื่องบางอย่างอาจจะเป็นต้นทางของการเปลี่ยนทิศของแม่น้ำที่กำลังจะเกิดขึ้นในโลกของธุรกิจนั้นๆด้วย
ปรากฏการณ์พิษสวาท
พิษสวาทเป็นละครโทรทัศน์ที่ออกอากาศในช่อง ONE ของทาง GMM Grammy ที่ทำเรตติ้งถล่มทลายทุกช่องทาง มีเรตติ้งสูงสุดตั้งแต่มีทีวีดิจิทัลมา (9.37) มีคนดูใน Line TV เกือบร้อยล้านวิว ในวันอวสานของละคร พิษสวาททำเรตติ้งได้ชนะละครช่อง 3 และเกือบเท่าละครช่อง 7 ที่เป็นผู้นำแบบผูกขาดมาโดยตลอด
เส้นหนา ๆ ที่เคยแบ่งแยกระหว่างทีวีหลัก 2 ช่องกับทีวีดิจิทัลเริ่มจะจางลงเรื่อย ๆ ความได้เปรียบเรื่องความคุ้นชินเริ่มถูกแทนที่ด้วยคุณภาพของคอนเทนต์และการเข้าถึงในช่องทางที่หลากหลาย สงครามจอตู้กลายเป็นสงครามหลากจอ พฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนเร็วกว่ายุคใดสมัยใดเป็นอย่างมาก
และในขณะที่ความกังวลว่าคนจะดูทีวีน้อยลงคุณชลากรณ์ปัญญาโฉมผู้อำนวยการสถานีเวิร์คพอยท์ เริ่มทดลองออกอากาศรายการพร้อม ๆ กันทุกช่องทางทั้งทีวี Facebook และ YouTube ซึ่งกลับกลายเป็นว่าทำให้คนดูทีวีในช่วงนั้นเพิ่มขึ้นด้วย
ปรากฏการณ์ Black Pan BBQ Plaza
เปิดตัวกระทะรุ่นใหม่สีดำแทนกระทะทองเหลืองเดิม โดยมีจุดขายคือการทำความร้อนได้เร็วกว่าเดิม ขยายพื้นที่ปิ้งอาหาร เพิ่มช่องน้ำซุปให้ใหญ่ขึ้น และมีตัวควบคุมความร้อนที่กระจายทั่วทั้งกระทะ พร้อมไอเดียเก๋ไก๋เอากระทะทองเหลืองเดิมไปหลอมทำพวงกุญแจแจกให้กับลูกค้าอีกด้วย
การเปิดตัวกระทะไม่น่าจะเป็นเรื่องใหญ่ที่จะมาแถลงข่าวอะไรได้แถมแถลงแล้วดังไปทั่วประเทศเกิดไวรัลเต็มโซเชียลมีเดียถึงขนาดมีคนแซวขำๆ ว่าตื่นเต้นมากกว่าไอโฟน 7 อีกด้วยซ้ำ แล้ว BBQ Plaza ทำได้อย่างไร
ใน 2-3 ปีหลัง ในความเห็นผม BBQ Plaza เป็นแบรนด์ที่ทำการตลาดได้สุดยอดมาก การที่เขาใช้แนวทาง Emotional Branding มานำในตลาดที่ Functional มาก ๆ นั้นเป็นการเล่น "ท่ายาก" ที่ทำได้ยากมาก และต้องได้พลัง ได้ Passion ทั้งองค์กรในการขับเคลื่อน แต่ BBQ Plaza สามารถทำได้ต่อเนื่องและดีมาก ๆ ด้วย ตั้งแต่การสร้างมังกรบาบีกอน การทำแคมเปญวันแม่ การทำเรื่องไอเดีย CSR รวมถึงงานละเอียดต่าง ๆ พร้อมกับการสื่อสารกับลูกค้าอย่างต่อเนื่อง
ปรากฏการณ์กระทะรอบนี้จึงไม่น่าแปลกใจ และไม่ใช่เพราะตัวกระทะเองที่ทำให้เกิดความโด่งดัง แต่เป็นผลลัพธ์ของการสร้าง Brand Engagement กับผู้บริโภคมายาวนาน และเป็นตัวอย่างที่ดีของการทำแบรนด์ในยุคนี้สมัยนี้ที่ไม่สามารถตีหัวเข้าบ้านด้วยโฆษณา 30 วินาทีครั้งเดียวได้อีกต่อไป
ปรากฏการณ์สกุลไทย
เมื่อกลางเดือนกันยายนที่ผ่านมา นิตยสารที่อยู่คู่บ้านคู่เมืองมากว่า 61 ปีอย่างสกุลไทยก็ต้องปิดตัวลงบนความเสียดายและสะเทือนใจของคนจำนวนมาก ผู้บริหารสกุลไทยให้เหตุผลที่ปิดตัวเพราะสภาพเศรษฐกิจและพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป โดยมีข้อความตอนหนึ่งว่า
"เนื่องด้วยสภาพเศรษฐกิจ พฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป และเอเย่นต์จัดจำหน่ายที่ลดลง ทำให้นิตยสารกระดาษค่อย ๆ ลดบทบาทลงไปในยุคของสื่อดิจิทัลเช่นทุกวันนี้"
ประเด็นที่ผมสะกิดใจที่สุดก็คือคำที่ว่า เอเย่นต์จัดจำหน่ายที่ลดลง ทำให้ผมนึกถึงบทสนทนาที่ผมได้ยินเมื่อปีที่แล้วถึงสำนักพิมพ์แห่งหนึ่งที่ฝ่ายขายบอกผู้บริหารว่า อย่าเพิ่งกังวลกับยอดที่ลดลงเลย ให้กังวลว่าจะไม่มีแผงหนังสือให้วางเถอะ แผงหนังสือที่เริ่มทยอยปิดแล้วหันไปค้าขายอย่างอื่นเมื่อปีที่แล้ว ก็เข้ามากระทบเอเย่นต์และผู้พิมพ์หนังสือในที่สุด
ปรากฏการณ์ Refinn
เมื่อไม่กี่วันก่อน ผมไปงานแถลงข่าว Startup หน้าใหม่ชื่อ Refinn ที่ผู้ก่อตั้งไม่ใหม่นักเพราะมีชื่อระดับ คุณกรณ์ จาติกวณิช และทีมผู้บริหารที่มีฝีมือหลายท่าน มาร่วมเริ่มกิจการ Refinance ที่เริ่มให้บริการ Refinance บ้านแบบไม่มีค่าใช้จ่าย ผมยังรู้สึกเลยว่าเป็นไอเดียที่ดีมาก ๆ และโดนจุดเจ็บปวด (Pain Point) ได้เต็ม ๆ แต่ก็คิดว่าคงใช้เวลาทำการตลาดซักพักกว่าจะเริ่มเป็นที่รู้จัก
ในชั่วข้ามคืน โดยที่ยังไม่มีโฆษณาใด ๆ ทั้งสิ้น "Refinn" กลายเป็นคำ Search ที่คนไทยหามากที่สุดอันดับสาม รองจาก "พิษสวาท" แถมยังชนะคำว่า "แพทท้อง !" ตั้งแต่ผมดูคำ Search ท็อปเทนของเมืองไทยมา เป็นครั้งแรกที่ Fintech Startup อยู่ในท็อปคำท่ามกลางข่าวดารา ละคร ฟุตบอล อาชญากรรมได้
ผมเขียนไปถามผู้บริหารก็ได้ความว่าแค่มีข่าว พี.อาร์.วันแรก ก็มีคนเข้ามาในเว็บกว่า 20,000 คน คอลเซ็นเตอร์ที่เตรียมไว้ก็สายไหม้ Valuation ของบริษัทก็สูงขึ้นไปอย่างรวดเร็ว จากการที่มีนักลงทุนสนใจติดต่อเข้ามา
ผมไม่รู้ว่าเป็นเพราะ Business Model ที่ดี การประชาสัมพันธ์ที่โดน หรือเพราะพลังโซเชียล หรือทุกอย่างรวมกัน แต่ปรากฏการณ์นี้เป็นปรากฏการณ์แรกที่อาจจะนำไปสู่การเปลี่ยนสายของแม่น้ำหลาย ๆ สายเลยทีเดียว
เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นหลาย ๆ เหตุการณ์ เป็นการส่งสัญญาณถึงการเริ่มของสิ่งใหม่ที่จะกลายเป็นเรื่องธรรมดาหรือ New Normal สำหรับโลกธุรกิจใหม่ หลาย ๆ เรื่องเป็นเรื่องเจ็บปวดสำหรับคนที่อยู่ในอุตสาหกรรมนั้น ๆ แต่หลาย ๆ เรื่องก็เป็นโอกาสใหม่ ๆ สำหรับคนที่เข้าใจ อ่านออกถึงแม่น้ำที่กำลังจะเปลี่ยนสายและปรับตัวได้ทัน ความยากที่สุดของเรื่องนี้ก็คือการก้าวข้ามของความไม่เห็นด้วยหรือความไม่ชอบใจในสิ่งที่เกิดขึ้นแล้วยอมรับมันเพราะว่าไม่ว่าเราจะชอบสิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้นหรือไม่มันก็จะเกิดขึ้นอยู่ดี
........
ผมเป็นคนที่ชอบอ่านชอบสะสมQuote ดี ๆ ซึ่งผมมี Quote หนึ่งที่ผมชอบที่สุดในคำพูดที่ผมเคยเจอมา และเข้ากับบทความวันนี้ได้ดี จึงขอปิดท้ายด้วย Quote นี้ครับ
"If you understand, things are just as they are. If you don′t understand, things are just as they are."
Zen Proverb
สำนักงานสอบบัญชี,#สอบบัญชี,สำนักงานบัญชี,#ทำบัญชี,#ที่ปรึกษา,การจัดการ,เศรษฐกิจการลงทุน
